De bouw van offshore windparken is belangrijk om de energieproductie te verduurzamen. Op de Maasvlakte doet GBM Works samen met partners dit voorjaar een pilot met een nieuwe methode om de monopiles waarop windturbines staan duurzaam en kostenefficiënt te installeren.
GBM Works, opgericht door Ben Arntz als een spin-off van de TU Delft, ontwikkelde de vibro-drill-methode, waarbij de fundatiepalen voor windturbines (monopiles) door middel van trilelementen aan de onderkant van de paal in de zeebodem worden gebracht. In tegenstelling tot heien wordt de kracht dus niet van bovenaf in de paal gebracht, maar gebruikt men het gewicht van de paal zelf om hem te installeren. GBM Works heeft voor de methode een patent aangevraagd.
Maasvlakte als testlocatie
Eerste kleinschalige proeven met de methode vonden in 2017 op de Maasvlakte plaats. Tijdens de daaropvolgende proeven werd steeds meer en steeds groter equipment ingezet. Eind 2018 trilde GBM Works een plaat van 16 ton de bodem in. “De Maasvlakte is voor ons een interessante testlocatie omdat de zandbodem dezelfde is als de zeebodem”, aldus civiel ingenieur Govert Meijer, die GBM Works coacht. SIF, Van Oord, TU Delft, Deltares en Havenbedrijf Rotterdam zijn als industrie- en kennispartners aangehaakt om de verdere ontwikkeling van de vibro-drill-methode te faciliteren en pilots financieel te ondersteunen.
Geluidsarm, goedkoper, sneller
Het vibro-drillen van monopiles is zowel economisch als ecologisch interessant, vertelt Joris van Rossem, Test and Logistics Engineer bij GBM Works: “Het hameren van een monopile maakt veel geluid, wat schadelijk is voor het ecosysteem. Onze methode is geluidsarm, waardoor we geen dure geluidswerende schermen om de monopile heen te hoeven te plaatsen. We krijgen de paal ook sneller de grond in dan met de klassieke hamermethoden. Omdat de trillingselementen bij de installatie al op de pile bevestigd zitten kan er sneller gewerkt worden en zijn we minder afhankelijk van weersomstandigheden. Trillen aan de onderkant veroorzaakt bovendien minder fatigue damage: schade door materiaalmoeheid. Hierdoor kunnen de monopiles in de toekomst wellicht lichter worden uitgevoerd.” Door al deze voordelen kunnen naar verwachting miljoenen euro’s worden bespaard bij het aanbrengen van de fundatie voor windturbines, wat uiteindelijk weer leidt tot een lagere kostprijs voor windenergie.
Pilot op het water
In mei/juni 2019 gaat GBM Works samen met partners een vierde pilot op de Maasvlakte doen. In plaats van een plaat wordt voor het eerst een echte, relatief kleine monopile de grond ingetrild. Niet op het land, zoals tijdens de eerdere proeven, maar in de zeebodem. De partners zoeken momenteel de meest geschikte locatie voor de pilot. Meijer: “We onderzoeken de mogelijkheid om de pilot vanaf een offshore-platform op vlakke zeebodem te doen.” Van Rossem: “We willen vier weken lang penetratietests uitvoeren. Hierbij gaan we de betrouwbaarheid en de snelheid van onze methode verder testen. Ook gaan we opnieuw het geluid meten en kijken hoe stevig de palen staan en wat hun draagkracht is.
“De ontwikkeling van offshore windparken is een belangrijke schakel in de energietransitie” — Twan Romeijn, business analist, Havenbedrijf Rotterdam
Gebieds- en sectorversterkend
“De ontwikkeling van offshore windparken is een belangrijke schakel in de energietransitie”, aldus Twan Romeijn, business analist bij het Havenbedrijf Rotterdam. “Als Havenbedrijf investeren we volop in de offshore-industrie. Op de Maasvlakte realiseren we activiteiten voor offshore, waarbij bedrijven uit de offshore kunnen samenwerken en hun activiteiten kunnen ontplooien. In dit kader stellen we op deze locatie ook terreinen ter beschikking aan innovatieve start-ups om proeven te doen. Daarbij borgen we uiteraard de continuïteit en veiligheid van andere activiteiten in de omgeving. De ontwikkeling van GBM Works is veelbelovend, wat ook blijkt uit het feit dat diverse industriepartners zijn aangehaakt. Deze brede samenwerking is gebieds- en industrieversterkend.”
GBM Works streeft ernaar om de vibro-drill-methode vanaf 2021 op de markt te brengen.
