ICT en techniek zijn tegenwoordig onlosmakelijk met elkaar verbonden. Hierover en over onderwerpen als werken en leren in de ICT en techniek, datalekken en klantenondersteuning praten we met Wico van Helden – directeur VitrumNet, Annewieke Baank – projectmanager Da Vinci College, Wim Milder – operationeel directeur Axoft IT & Telecom, Thijs Reijns – salesmanager ALTERNATE Nederland, Gert de Jong – mede-directeur Altronic ICT en Telecom en Peter Griffioen – directeur PPM Werkt.
We zijn te gast in het fraaie kantoor van VitrumNet in Zwijndrecht. Als we plaats nemen aan de ruime tafel gaat de discussie tussen de deelnemers vrijwel meteen van start. Gert de Jong: “In de telecombranche nemen we steeds meer integratie waar tussen ICT en techniek. Ik verwacht dat dit de komende jaren alleen maar verder zal toenemen en dat de ontwikkelingen elkaar steeds sneller zullen opvolgen. De laatste vijf jaar willen mensen niet alleen op kantoor bereikbaar zijn, maar ook onderweg of op een andere locatie. Daar spelen wij op in, via breedband automatisering heb je via je smartphone altijd en overal de gevraagde informatie beschikbaar.”
Als we naar aanleiding van de snelle veranderingen refereren aan een filmpje uit 1999 waarbij ondervraagden geen toekomst zien voor de mobiele telefonie, zegt Wim Milder: “Het is lastig voor mensen om van tevoren een voorstelling te maken van bepaalde ontwikkelingen. Kijk maar eens naar de sciencefictionfilm Back to the future uit 1985. Wie had er toen gedacht dat meer dan de helft van de gadgets uit de film dertig jaar later gewoon beschikbaar zou zijn. Ook de 3D-printer is een mooi voorbeeld van hoe snel de techniek gaat en dat ICT binnen de techniek steeds belangrijker is en daardoor de techniek steeds innovatiever is geworden. De printer wordt al voor vele toepassingen gebruikt, terwijl drie jaar geleden niet veel mensen er in geloofden. De vergaande integratie van ICT in techniek zorgt ervoor dat de wereldeconomie de komende tien jaar nog sneller zal veranderen.”
Ook Thijs Reijns ziet de veranderingen steeds sneller verlopen. “Een mobiele telefoon kan nu meer dan een computer vijf jaar geleden en de hedendaagse computers zijn veel breder toepasbaar en voor bijna alles inzetbaar. De ontplooiing van de cloudservices en netwerktoepassingen zie ik de komende jaren nog sneller gaan dan in de achterliggende jaren.”
Wico van Helden: “Snelle verbindingen en veilig gegevens met elkaar uitwisselen zijn cruciaal voor steeds meer bedrijven, echter ziet men niet altijd welke middelen daar voor nodig zijn. Voor velen is glasvezel synoniem voor ‘een snelle internetverbinding’. Nog te weinig denkt men na over privacy; waar staan mijn gegevens, wie kan er bij en belangrijker nog wat te doen als het niet werkt. En dat zou je wel moeten doen, zeker als je wilt voldoen aan de nieuwe Wet bescherming persoonsgegevens die per 1 januari is ingegaan. Om privacy te borgen en datalekken te voorkomen zie je glasvezel voor point-to-point verbinding steeds meer plek krijgen. Bijvoorbeeld tussen verschillende vestigingen of tussen een kantoor en een datacenter.”
Peter Griffioen vervolgt: “De urgentie van ICT en het inzicht dat een heel bedrijf plat ligt als het niet werkt, daar is niet iedereen zich van bewust. Pas als een bedrijf een digitale inbraak heeft gehad of belangrijke gegevens kwijt is geraakt, gaat men nadenken over risico’s van het web. ICT-bedrijven zijn ook verantwoordelijk om deze bewustwording te creëren omdat de risico’s vaak worden onderschat. Managers moeten inzien dat het noodzaak is om voldoende maatregelen te treffen en weten wie wel en wie niet toegang tot bepaalde domeinen krijgt.”
Gert de Jong is van mening dat ook vaak de prijs een issue is. “Omdat cybercriminaliteit enorm wordt onderschat, zijn bedrijven meestal niet bereid om voor de beveiliging van ICT te betalen.” Wim Milder zegt tot slot over dit onderwerp: “Ook al is de beveiliging in de basis goed geregeld, dan valt of staat het slagen ervan toch met de personen die ermee werken. Hoe vaak zie je niet dat er een geel briefje met hierop de wachtwoorden is aangebracht op de PC. Als leverancier proberen wij een rol te spelen bij die bewustwording, en dat begint al bij de directie die het juiste voorbeeld zou moeten geven.”
We vragen de deelnemers of de wensen en eisen die door bedrijven worden gesteld aan technisch en automatiseringspersoneel de laatste jaren sterk zijn veranderd en of dat alleen maar zal blijven veranderen. Tevens vragen we of oudere medewerkers de continu veranderende techniek en automatisering kunnen bijhouden. Daarnaast informeren we naar de opleidingen van de toekomstige medewerkers. Is het wenselijk dat het onderwijs meer aandacht gaat schenken aan dienstverlenende competenties en sociale vaardigheden, dan zich louter richten op het aanleren van techniek en ICT?
Wico van Helden: “De ontwikkeling in onze branche gaat ontzettend snel, wat vier jaar geleden hot was is nu al weer achterhaald. De basiskennis die iemand meeneemt is van belang, maar veel belangrijker nog is de houding van een medewerker; de interesse die hij of zij toont in onze materie en het vermogen om constant te willen leren. Dit hangt af van de persoon en niet van de leeftijd. Als de juiste link er maar is.”
Wim Milder: “Sociaal gedrag is bij ons het belangrijkste criterium om iemand aan te nemen. Daar letten we ook op bij stagiaires en daar worden we niet in teleurgesteld. Echter merken wij wel dat de opleidingen nog te veel gericht zijn op de theorie.” Hij vervolgt: “Als we nu een vacature hebben voor een supportmedewerker, reageren daar 100 sollicitanten op. Echter men voorspelt over vier jaar weer een tekort aan IT- en technische mensen. Daarom zijn wij continu bezig om vooruit te kijken, bijvoorbeeld door samen te werken met scholen. Daarnaast houden jongeren je scherp, ze hebben andere inzichten en de vragen die ze stellen zijn echte eyeopeners.
Bij Axoft hebben wij eveneens positieve ervaring met wat oudere medewerkers. Ze werken bij ons onder andere als consultant. Een oudere medewerker straalt meer rust uit en weet adequater te handelen als er een storing is.”
Thijs Reijns: “Op vele vlakken bieden wij stageplekken aan; van logistiek tot verkoop en van ICT tot techniek. Daarvoor onderhouden wij contacten met verschillende onderwijsinstellingen. Al snel zie je of er bij de stagiair de interesse is voor het vak en of hij op de goede plek zit.”
Annewieke Baank: “Voor scholen is het van belang om samen te werken met het bedrijfsleven. Niet alleen voor een stageplek, maar ook door mee te kijken bij innovaties van bedrijven. Bij elkaar kijken en van elkaar leren, daar zetten wij momenteel op in. Een voorbeeld daarvan is het hybride leren, waarbij theorielessen worden gekoppeld aan praktijkopdrachten vanuit het bedrijfsleven. Studenten werken dan veel in hybride teams: MBO samen met HBO en vanuit meerdere opleidingen, bijvoorbeeld verschillende techniekrichting met ICT-studenten. Daar leren studenten veel van. De docent krijgt daardoor ook een nauwere band met de bedrijven waarmee we samenwerken. Deze manier van werken vraagt veel van docenten, zij moeten op een andere manier les gaan geven. Zijn meer coach dan leraar. Jonge ICT- en techniekdocenten zijn hier zeer bedreven in en worden daarom momenteel overladen met werk.”
Gert de Jong: “Jongeren zijn in staat om sneller te schakelen, ze zijn ermee opgegroeid en daarom is het lastiger voor een veertigplusser. Zij hebben niet geleerd om in andere patronen te denken en de continu veranderende technieken zijn bijna niet bij te houden. Daarom red je het als jongere ook niet met alleen een allround ICT-opleiding. Ik raad studenten dan ook aan om zich te specialiseren. Ook wij werken geregeld samen met stagiairs. Al bij het eerste gesprek merk je dat de meeste studenten op het gebied van communicatie nog heel wat moeten leren. Als het gaat om houding en sociale vaardigheden zouden scholen hier meer aandacht aan mogen besteden.”
Peter Griffioen is het ermee eens dat jongeren veel sneller kunnen schakelen op het gebied van ICT. Toch weet hij uit de praktijk dat de ervaring van ouderen voor bedrijven goud waard is. “Mensen die goed in hun vak zijn en niet meer voldoende kennis hebben van automatisering, zijn prima inzetbaar op andere manieren. Ze zijn bijvoorbeeld zeer waardevol bij het opleiden van jongeren, denk aan een elektromonteur. Het heeft alles te maken met de mindsetting van de bedrijven.” Hij vreest voor de kansen van studenten die een opleiding volgen op mbo 2 of 3 niveau nu er op het gebied van automatisering steeds meer van medewerkers verwacht wordt.
“Eén van onze opdrachtgevers heeft zijn loodgieters een iPad gegeven waarop de werkzaamheden bijgehouden moeten worden. Het blijkt dat niet iedereen deze vaardigheden beheerst, maar dat betekent niet dat deze mensen slechte loodgieters zijn. Studenten die met hun handen willen werken, moeten we hiermee niet ontmoedigen.”
Annewieke Baank reageert hierop: “Gelukkig merken wij er weinig van dat er geen plek is voor deze schoolverlaters. Op alle niveaus is er genoeg werk voor de studenten die de opleidingen ICT en Techniek hebben gevolgd. Uiteraard zijn er altijd een paar jongens die er bovenuit springen en waarom gevochten wordt. Ook wij merken dat werkgevers hierbij sociale vaardigheden – de zogenaamde soft skills – heel belangrijk vinden en hebben hier daarom extra aandacht voor.”
Tot slot vragen we de deelnemers hoe zij de toekomst zien voor hun branche en voor hun eigen onderneming.
Wim Milder: “In de telecomwereld zijn de klanten steeds minder honkvast. Onze klanten moeten niet alleen kunnen opschalen bij groei, maar ook kunnen afschalen als het even wat minder gaat. Voor onze interne organisatie zal de communicatie steeds belangrijker worden, goede communicatie is tenslotte het halve werk. In de gehele branche zijn service en klantgerichtheid van steeds groter belang.”
Gert de Jong verwacht dat de wereld er elke vijf jaar weer anders uitziet en dat het daarom noodzaak is om meer op te trekken met de klant. “Wij gaan veel meer op voorhand met relaties in gesprek om samen tot de juiste oplossing te komen. Tijdens deze gesprekken kun je de ontwikkelingen op ICT- en techniekgebied spiegelen aan de klant. Wij verwachten dat Altronic ICT en Telecom met haar nieuwe services drie keer zo groot wordt en dat we twee keer zoveel klanten kunnen bedienen met hetzelfde aantal medewerkers.”
Ook Alternate is klaar voor een behoorlijke ontwikkeling, geeft Thijs Reijns aan. “Met een nieuwe locatie in Tholen en een uitbreiding in het assortiment gaan we ons flink verbreden zonder daarbij onze specialismen te verliezen. Wat nog niet veel mensen weten, is dat wij ons ook in witgoed hebben gespecialiseerd. Dat deden we al voor anderen en door de toenemende vraag zijn we dat ook zelf gaan doen. Ondanks een nieuwe locatie ligt onze focus vooral op online, wat we met fysieke gebouwen prima kunnen ondersteunen.
In onze branche zal door de toenemende automatisering een aantal functies over een aantal jaar niet meer bestaan. Maar ik zie de rollen wel verschuiven. Logistieke en ondersteunende functies nemen alleen maar toe, klanten verlangen steeds meer advies en daar spelen wij graag op in.”
Wico van Helden van VitrumNet ziet de toekomst voor glasvezel en in het bijzonder voor point-to-point verbindingen rooskleurig. “Onze markt is snel volwassen geworden. Glasvezel biedt betrouwbaarheid, onafhankelijkheid en bereikbaarheid. Gelukkig snappen we dit steeds een beetje beter met zijn allen.” Daarnaast ziet hij eveneens de vraag naar dienstverlening toenemen. “Voor de gebruiker is digitale techniek steeds onduidelijker, waardoor men op basis van vertrouwen besluiten neemt. Vertrouwen en een dialoog met klanten wordt dus steeds belangrijker: wat wil je ermee bereiken en wat is dan de juiste aanpak.”
Annewieke Baank: “Wij gaan een leuke tijd tegemoet door meer projectmatig onderwijs aan te bieden en door de intensivering van contacten met bedrijven. Wel voorzie ik de komende jaren nog wel een tekort aan leraren in de techniek. Dat is een maatschappelijke uitdaging.”
Peter Griffioen zegt tot besluit: “Dankzij ICT is er veel meer transparantie, meer openheid en meer innovatie en vervolgens een sterkere economie.
Ook binnen onze branche zal ICT alleen maar toenemen waardoor alles veel transparanter wordt en bedrijven via een CRM-systeem makkelijker toegang krijgen tot onze kandidaten. Omdat PPM Werkt zich wil blijven specialiseren richten wij ons puur op techniek. Daarnaast zullen wij onze opdrachtgevers steeds meer ondersteunen op HR- en adviesgebied.”
