Het concept Havenstrategie Moerdijk 2030 biedt een toekomstvisie voor de ontwikkeling van het Zeehaven- en Industrieterrein van Moerdijk, de tweede economische motor van Brabant en vierde zeehaven van Nederland. De definitieve havenstrategie wordt begin 2014 vastgesteld.
Gedeputeerden Bert Pauli en Yves de Boer van de provincie Noord-Brabant zijn warm voorstander van deze toekomstvisie.
“De Havenstrategie Moerdijk 2030 is van enorm belang. Zeker bezien in het perspectief dat de economie in Europa in rap tempo aan het veranderen is,” zo begint Pauli, gedeputeerde Economische Zaken. “Een aantal economische topregio’s maakt een sterke ontwikkeling door. En daar is ook Brabant nauw bij betrokken. Wij kijken al veel verder dan onze landsgrenzen als het om economische activiteiten gaat. Neem Brainport rond Eindhoven. Dat is hét industriële hightech-hart van Nederland, internationaal georiënteerd en met technologie en design als basis. Ook Moerdijk kan als onderdeel van de Vlaams-Nederlandse Delta uitgroeien tot een internationale topregio.”
Met de Vlaams-Nederlandse Delta doelt Pauli vooral op het gebied tussen de havens van Rotterdam, Vlissingen en Antwerpen en dat doorloopt tot in Duitsland. Moerdijk vervult hierin een belangrijke schakel. Om dit ook in de toekomst te borgen is de Havenstrategie Moerdijk 2030 samengesteld. Een visie waarin de balans is gevonden tussen economie, mensen en de omgeving. Het Zeehaven- en Industrieterrein Moerdijk is bereikbaar vanuit alle windstreken via scheepvaart, spoor, wegen en pijpleiding. Er zijn ruim 400 bedrijven gevestigd die vooral actief zijn in chemie, energie, maritiem en transport en logistiek.
Complementaire strategie
Yves de Boer, gedeputeerde Ruimtelijke ontwikkeling: “Voor mij is Moerdijk niet alleen een logistieke hub waarin je goederen van A naar B verplaatst, maar Moerdijk past met al zijn facetten en activiteiten prachtig in dat topsectoren beleid dat we nastreven. Ik ben trots op de functie die Moerdijk nu al vervult en blij met de rol die Moerdijk in de toekomst nog steviger kan gaan vervullen. De samenwerking tussen de havens van Rotterdam, Antwerpen, Gent, Vlissingen en Moerdijk moet de komende jaren leiden tot een complementaire strategie. Je kunt in deze tijd niet meer zelfstandig acteren, de sleutel is samenwerking en komen tot de ontwikkeling en realisering van unieke producten en diensten gedistilleerd uit slimme processen. Omdat onze corebusiness niet gericht is op het produceren tegen lage kosten en het aansturen op volumes en schaalvergroting, ontwikkelt deze delta zich als duurzame regio, waarbij het vooral draait om de creatieve kenniseconomie; producten en diensten met een toegevoegde waarde.”
Veel potentie
Dat Noord-Brabant hard op weg is zich in het rijtje internationale topregio’s te scharen heeft ze niet alleen te danken aan Brainport. Ook rond Tilburg zijn volop economische groeibriljanten te vinden.
De Duitse Bosch Groep investeert hier miljoenen euro’s, het Japanse concern Fujifilm heeft in Tilburg een van de grootste productievestigingen buiten Japan en het Amerikaanse automerk Tesla heeft onlangs in Tilburg zijn nieuwe Europese assemblage- en distributiecentrum geopend. Nu nog komen de auto-onderdelen per schip aan in Rotterdam, maar Pauli sluit niet uit dat er in de toekomst hiervoor een stukje wordt doorgevaren naar Moerdijk. “Deze bedrijven kiezen voor onze provincie, niet alleen omdat de infrastructuur goed op orde is, maar ook vanwege het innovatieve klimaat en de bereidheid om partnerschappen aan te gaan. Internationale concerns met een open karakter zijn hier gevoelig voor en het treft dat hier nu eenmaal veel MKB bedrijven zijn die bewust samenwerking zoeken.”
Logistieke revolutie
Tegelijkertijd met de internationale sterke reputatie voor innovatie is ook de maak-industrie aan een opvallende opleving bezig. Nog niet in de volumes die een aantal jaren geleden gemeengoed was, maar het is nog maar de vraag of ze dat in Noord-Brabant ook nastreven. Pauli: “Als je je wilt onderscheiden met toegevoegde waarde ben je meestal actief in nichemarkten. Producten voor dergelijke markten worden meestal in kleinere volumes geproduceerd en daarin onderscheiden wij ons. Wij zoeken het meer in optimale totaaloplossingen en daar is de logistieke sector inmiddels ook aan toe. Ik ben een warm voorstander van een stevige internationaliseringstrategie. Wij voelen ons ook meer een regio van Europa dan een provincie van Nederland en vanuit dat oogpunt is de haven van Antwerpen voor ons net zo belangrijk als de haven van Rotterdam. Moerdijk kan met zijn vele modaliteiten uitstekend fungeren als verbindende schakel tussen deze havens. De logistieke wereld staat aan de vooravond van een revolutie, en havens zijn van levensbelang om deze omwenteling te kunnen faciliteren. Daarom geloven wij in de havenstrategie en vanuit onze kracht willen wij nog intensiever gaan samenwerken met partners. Deze regio heeft potentie, met name in het verbindingen maken tussen IT en logistiek, de haven van Moerdijk gaat daar een rol in spelen. Brabant is met Vlaams Brabant door het Comité van Europese Regio’s gekozen tot de meest ondernemende regio van Europa. Dat is te danken aan het feit hoe wij samenwerken met het MKB en nieuwe bedrijvigheid stimuleren.”
Logistiek Park
Het Logistiek Park Moerdijk (LPM) is een belangrijk onderdeel van de havenstrategie, waarmee de haven sterker inzet op de extended gate-functie ten opzichte van de wereldhavens van Antwerpen en Rotterdam. Onlangs hebben Provinciale Staten en de Moerdijkse gemeenteraad ingestemd met het havenschap Moerdijk als ontwikkelaar en beheerder van LPM. Het LPM wordt een van de grootste logistieke parken in Nederland, gericht op grootschalige logistieke bedrijven die naast opslag en distributie extra waarde toevoegen door assemblage of montage. Door de gunstige locatie van het LPM ten opzichte van de havens van Rotterdam, Antwerpen en Moerdijk levert dit logistiek park een sterke bijdrage aan de economische kracht van de regio West-Brabant en de provincie als geheel. De eerste uitgifte van bedrijfspercelen kan in 2015 beginnen bij positieve besluitvorming door de gemeente Moerdijk en de provincie over de randvoorwaarden en het definitieve inpassingplan.
Economisch perspectief
Pauli: “Wij kunnen een breed economisch perspectief neerzetten, inclusief de ontwikkeling van het Logistiek Plan Moerdijk. De logistieke wereld bestaat uit bedrijven met een relatief groot ruimte-beslag, dat heeft consequenties voor je infrastructuur zoals weg, water, spoor en de verdere ontwikkeling van de regio. In dit kader gezien zijn er nu interessante raakvlakken met de havenstrategie.
Logistiek is omvangrijk en nauw verwant met het MKB. Zij hebben elkaar hard nodig. Zo ongeveer 90% van de Nederlandse economie draait op MKB-bedrijven. En ook Brabant heeft zeer veel MKB.” Economische groei en meer werkgelegenheid in goede balans met de omgeving. Dat is de hoofdlijn voor de toekomstige ontwikkeling van het
Zeehaven- en Industrieterrein van Moerdijk. Het gebied wil in 2030 hét belangrijkste knooppunt van duurzame logistiek en chemie en procesindustrie zijn. De Boer haakt hierop aan: “Er gaat veel veranderen in Nederland, er ontstaat een krimp van de bevolking. Dat heeft grote gevolgen, niet allen qua werkgelegenheid maar ook wat betreft voorzieningen zoals woningen, scholen, winkels, sport en cultuur. Op het moment dat je investeert in economie, zoals nu met de havenstrategie, kun je ook investeren in deze aspecten. Het lastige is dat je nu besluiten neemt die voor de volgende generatie van toepassing zijn.”
Governance
De havenstrategie zet in op nauwe samenwerking met de omliggende havens in de Vlaams-Nederlandse Delta. Er wordt echter nog geen richting gekozen voor de governance-structuur. De Boer: “Innovatie, verbinding en kennisdeling zullen ondernemers en overheid professioneel blijven invullen. De rol van de overheid beperkt zich naar mijn mening tot initiëren en ondersteunen, deze opvatting zie je straks terug in de governance. In 2014 hebben we een herijking over de aansturing van het haven- en industriegebied gepland. Wij onderschrijven het belang van samenwerking tussen de zeehavens in de Vlaams Nederlandse Delta. Daarom zullen wij wel of geen toetreding van andere partijen bij de herijking van de governance structuur betrekken.’
