Het overdragen van het bedrijf is veelal een ingrijpende stap. Dit is het geval bij verkoop van de onderneming aan een externe derde. Maar dit geldt des te meer wanneer het gaat om een familiebedrijf dat al meerdere generaties een belangrijke plaats inneemt in het leven van de ondernemer en zijn familie.
De overdracht van een familiebedrijf is dan ook een traject dat nogal eens met de nodige emoties en spanningen gepaard gaat. In deze column enkele tips om dit traject op een zorgvuldige en prettige wijze te realiseren.
De eerste aanbeveling is om ruim de tijd te nemen voor een bedrijfsoverdracht. De overdragende generatie zal na een gedegen afweging moeten wennen aan het besluit afscheid te gaan nemen van de onderneming. Aan de andere kant zullen ook de opvolgers een goed doordacht antwoord moeten geven op de vraag of zij de ambitie én de capaciteiten hebben om de onderneming voort te zetten. Een externe toets in de vorm van bijvoorbeeld een assessment kan hierbij een goed hulpmiddel zijn.
Hiernaast kan een herstructurering vanuit juridisch of fiscaal oogpunt wenselijk of zelfs noodzakelijk zijn. Denk hierbij aan het uitkeren van dividend, het apart zetten van onroerend goed of het opschonen van rekening-courantverhoudingen. Een dergelijk traject kan drie tot zes jaar vergen vanwege termijnen in de fiscale wetgeving.
De overdragende partij en de opvolger zijn niet de enige betrokkenen bij een bedrijfsoverdacht. Ook de partner van de overdragende partij en eventuele overige kinderen zijn belangrijke belanghebbenden. Met het familiebedrijf gaat immers een belangrijk stuk van het familiekapitaal over naar een volgende generatie. Het laten uitvoeren van een waardering door een onafhankelijke deskundige geeft inzicht in de waarde van de onderneming. Het bespreken van deze waardering in familieverband geeft betrokkenheid van en duidelijkheid aan ieder familielid. Een stap die achteraf ‘scheve gezichten’ kan voorkomen. Hiernaast speelt een waardering een belangrijke rol bij de vaststelling van het schenkingsrecht wanneer (een deel van) de onderneming aan kinderen wordt geschonken. De Belastingdienst is kritisch op de prijsvorming in situaties waarbij sprake is van een bedrijfsoverdracht binnen de familiesfeer.
De kracht van een familiebedrijf is veelal dat sprake is van zeer korte lijnen. Beslissingen kunnen dan ook per direct aan de keukentafel worden genomen. In het kader van een opvolgingsvraagstuk is het echter niet alleen raadzaam wat meer tijd te nemen, maar ook om gemaakte afspraken duidelijk vast te leggen. Denk hierbij niet alleen aan de prijs en de overnamedatum, maar bijvoorbeeld ook aan de termijn van terugbetaling van een eventuele financiering door de overdragende partij. Een heldere overeenkomst voorkomt onduidelijkheid in de toekomst en draagt dus bij aan het vermijden van geschillen.
Tot slot: zoals blijkt uit bovenstaande is een bedrijfsoverdracht een complex traject. Tijdens dit proces passeren allerlei vraagstukken van economische, fiscale en juridische aard de revue. Reden om u te laten ondersteunen door een specialist op dit gebied. Een zo mogelijk nog belangrijkere reden om externe begeleiding te zoeken, is echter dat een adviseur los staat van de emoties die gepaard gaan met een dergelijke ingrijpende stap. De adviseurs van DRV Corporate Finance beheersen niet alleen de techniek, maar hebben ook aandacht voor de emotionele kant van de zaak. Dit maakt het mogelijk u goed te begeleiden bij het bouwen aan een mooie toekomst voor uw bedrijf en uw kinderen!
