Op 15 maart 1970 startte Gerard zijn eigen bedrijf binnen de textielverzorging voor de horeca. Na 44 jaren van hard maar tevreden werken wil Gerard het bedrijf overdragen aan zijn zoon Paul. Paul werkt al sinds een aantal jaren in het bedrijf van zijn vader en kijkt ernaar uit om het bedrijf voort te zetten.
Na een aantal maanden is het zover; Paul is formeel eigenaar geworden van het bedrijf en vader Gerard blijft als aandeelhouder betrokken. In de daaropvolgende maanden blijkt dat Paul en Gerard andere gedachten hebben over de toekomst van het bedrijf en over het doen van investeringen. Ten aanzien van dit soort zaken zijn er alleen mondelinge afspraken gemaakt tussen Paul en Gerard; er staat weinig tot niets op papier. Naarmate de tijd vordert ontstaat er meer en meer onenigheid tussen Paul en Gerard; een advocaat moet uiteindelijk tussen beiden komen.
Denkt u dat Gerard en Paul op dezelfde wijze (slechts) mondelinge afspraken zouden hebben gemaakt indien de opvolger binnen het bedrijf een willekeurige derde was? Ik denk het niet.
Soms lijkt een bedrijfsoverdracht binnen de familiesfeer gemakkelijk en vanzelfsprekend; je kent elkaar goed, vertrouwd elkaar en gunt elkaar veel. Gevaar hiervan is echter dat men ‘de zakelijkheid’ van een bedrijfsoverdracht uit het oog verliest.
Bij het maken van de benodigde fiscale, juridische en financiële afspraken worden dan ook soms de bijzondere verhoudingen vergeten bij de overdracht van een bedrijf binnen de familiesfeer.
Er is vaak een verstrengeling tussen familie en bedrijf. Dat heeft voordelen: alle betrokkenen hebben hart voor de zaak. Maar de opvolging kan erdoor bemoeilijkt worden. Men wordt geconfronteerd met morele dilemma’s. Het familiebelang en het bedrijfsbelang kunnen nog wel eens door elkaar heen lopen.
Probeer daarom een aantal, eigenlijk hele simpele zaken, toe te passen tijdens een bedrijfsopvolging.
Begin bijvoorbeeld op tijd met het praten over een eventuele bedrijfsopvolging met uw kind(eren). Brainstorm en discussieer met uw kind(eren) over de toekomst van het bedrijf, neem de tijd om te wennen aan de toekomstige situatie en kom tot weloverwogen keuzes met elkaar. Kernpunt hierbij: hoe kijken jullie naar de familiebelangen en naar de bedrijfsbelangen in onderlinge verhouding?
Spreek over de verschillende mogelijkheden binnen de mate van uw (blijvende) betrokkenheid. Misschien is het wenselijk om het bedrijf bijvoorbeeld in twee etappes over te dragen aan uw kind(eren). Of blijft u als adviseur betrokken binnen het bedrijf, of misschien wel, net als Gerard, als aandeelhouder.
Gemaakte afspraken vastleggen blijft van belang; of uw kind(eren) nu opvolger zijn of een derde. Tevens dienen de afspraken ook “zakelijk” te zijn. De belastingdienst bekijkt bijvoorbeeld bedrijfsopvolging binnen families altijd kritisch en beoordeelt of er wel daadwerkelijk sprake is van “zakelijke voorwaarden”.
Een goede, open voorbereiding en schriftelijke vastlegging lijken van groot belang. Hulpmiddelen zoals de Toolkit Bedrijfsopvolging, stappenplannen en het BedrijfsOpvolgingsPlan (BOP) zijn hierbij nuttig en bieden houvast bij het te doorlopen bedrijfsopvolgingstraject.
Heeft u vragen/opmerkingen over dit onderwerp? Neem dan gerust contact op met BVJA.
