Het is nu ruim 4 maanden geleden dat de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) is afgeschaft. Sinds 1 mei jongstleden is de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties van kracht. Dit betekent dat vanaf die dag zzp’ers en hun opdrachtgevers gebruik kunnen maken van een door de Belastingdienst goedgekeurde (model)overeenkomst. Indien conform deze overeenkomst wordt gewerkt, kan de opdrachtgever niet aansprakelijk worden gesteld voor de belastingen die verschuldigd zouden zijn indien sprake is van een werknemer.
De afgelopen maanden is het afschaffen van de VAR en de invoering van de goedgekeurde (model)overeenkomsten geregeld in negatieve zin in de publiciteit geweest. De Belastingdienst keurt drie kwart van de overeenkomsten af, het afstemmen met de Belastingdienst duurt langer dan verwacht en geregeld concluderen de media dat opdrachtgevers veel minder gebruik maken van zzp’ers. Maar is dit laatste wel terecht?
Laat ik vooropstellen dat het afschaffen van de VAR en de invoering van de goedgekeurde (model)overeenkomsten niet de oplossing is voor het probleem; de oneigenlijke zzp-constructies. Zolang er grote verschillen bestaan tussen de fiscale en arbeidsrechtelijke behandeling van werknemers ten opzichte van zzp’ers, zal de zzp’er populair zijn.
Een opdrachtgever loopt het risico dat de Belastingdienst een zzp’er aanmerkt als werknemer. De drie criteria waaronder fiscaal een zzp’er als werknemer wordt aangemerkt zijn ontleend uit het arbeidsrecht. Dat wil zeggen dat sprake moet zijn van persoonlijke arbeid, een gezagsverhouding en van loon. Het afschaffen van de VAR heeft hier geen verandering in gebracht.
De goedgekeurde (model)overeenkomst (en voorheen de VAR) biedt alleen zekerheid voor fiscale doeleinden. Arbeidsrechtelijk loopt de opdrachtgever nog steeds een risico. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de loondoorbetalingsverplichting bij ziekte, een eventueel verplicht gestelde cao en een eventueel verplicht gesteld pensioenfonds.
Vaak is overduidelijk dat geen sprake is van een dienstbetrekking. In dat geval zal fiscaal ook geen risico worden gelopen (de fictieve dienstbetrekkingen buiten beschouwing gelaten). Het is dan ook niet nodig om een goedgekeurde (model)overeenkomst te gebruiken.
Soms kun je betwisten of de zzp’er niet gewoon een werknemer is. Dan zal een goedgekeurde (model)overeenkomst gewenst zijn, maar zal de opdrachtgever ook de arbeidsrechtelijke risico’s moeten overzien. Ten tijde van de VAR besloot de opdrachtgever vaak toch gebruik te maken van de zzp’er. Blijkbaar had hij genoeg argumenten om te stellen dat geen sprake was van een dienstbetrekking. Het afschaffen van de VAR zal hier geen verandering in hebben aangebracht. Is de afschaffing van de VAR dan een reden om niet langer gebruik te maken van de zzp’er?
Uiteraard kunnen wij u helpen bij deze afweging en bij het opstellen en afstemmen van een overeenkomst.
