De internetomzet van de detailhandel was in het vierde kwartaal van 2020 55,6 procent hoger dan een jaar eerder. Dit is de sterkste groei sinds het sinds het begin van de publicatie van de onlineverkopen in 2014. De totale omzet van de detailhandel was in het vierde kwartaal van 2020 4,5 procent hoger dan een jaar eerder. De foodsector zette meer om, terwijl de omzet in de non-foodsector kromp. Ondernemers in de detailhandel zijn pessimistisch over de ontwikkeling van de omzet en het economisch klimaat in het eerste kwartaal van 2021. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe kwartaalcijfers over de detailhandel.
Bij de internetomzet kan onderscheid worden gemaakt tussen pure internetverkopers en de multichannelers, verkopers met diverse afzetkanalen. Voor deze laatste bedrijven is de verkoop via internet een nevenactiviteit, naast de verkoop in fysieke winkels. Bij de pure internetverkopers (postorderbedrijven en webwinkels) was de omzet in het vierde kwartaal 44,5 procent hoger. De online-omzet van multichannelers nam met 71,5 procent toe. Voor de gehele detailhandel en de multichannelers is dit de hoogste groei van de internetomzet die tot nu toe gemeten is. De groei verbreekt hiermee het eerdere record van het tweede kwartaal in 2020 (tijdens de eerste lockdown), toen er respectievelijk 54,9 en 68,0 procent meer online werd omgezet dan een jaar eerder.
Detailhandel zet 4,5 procent meer om in vierde kwartaal
De totale omzet van de detailhandel was in het vierde kwartaal van 2020 4,5 procent hoger dan een jaar eerder. Het volume, de omzet na correctie voor prijsveranderingen, nam in het vierde kwartaal met 2,7 procent toe. De detailhandel realiseerde in heel 2020 een omzetstijging van 5,9 procent, terwijl het volume met 4,0 procent groeide. De omzet van de detailhandel nam hiermee voor het zevende jaar op rij toe. De foodsector behaalde met 6,9 procent de hoogste omzetgroei, terwijl de non-food sector nagenoeg hetzelfde heeft omgezet als in 2019.
Foodsector zet ruim 7 procent meer om in vierde kwartaal
De bestrijding van het coronavirus heeft uiteenlopende effecten op de detailhandel. In de foodsector was de omzet in het vierde kwartaal van 2020 7,3 procent hoger, in het derde kwartaal was dat 6,4 procent. Bij de supermarkten nam de omzet met 7,6 procent toe. De omzet van speciaalzaken zoals slagerijen, groentezaken, kaaswinkels en slijterijen groeide met 6,0 procent.
Vanaf 15 december moesten veel non-foodwinkels sluiten vanwege de tweede lockdown. In deze sector was de omzet in het vierde kwartaal 5,6 procent lager. Alleen in het derde kwartaal van 2013 was de krimp ten opzichte van een jaar eerder nog groter. Het volume daalde met 6,9 procent.
De omzet daalde in het vierde kwartaal het sterkst bij kledingwinkels (-26,9 procent) en winkels in schoenen en lederwaren (-26,5 procent). De woongerelateerde branches bleven het ook in het vierde kwartaal goed doen. Ten opzichte van een jaar eerder namen de omzetten van de winkels in doe-het-zelfartikelen, keukens en vloeren (+16,8 procent) en de winkels in meubels en woninginrichting (+3,7 procent) toe, maar minder sterk dan in het derde kwartaal van 2020.
Aantal faillissementen verder gedaald
In het vierde kwartaal van 2020 zijn er in de detailhandel 48 faillissementen uitgesproken. Dit is bijna een halvering ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder, toen er 89 faillissementen werden uitgesproken. Ook vergeleken met eerdere kwartalen in 2020 gingen minder detailhandelaren failliet: in de eerste twee kwartalen gingen nog bijna 100 detailhandelsbedrijven failliet, in het derde kwartaal waren dat er 67.
Pessimisme over omzet en economisch klimaat eerste kwartaal 2021
Per saldo 35,9 procent van de ondernemers in de detailhandel verwachtte begin januari dat de omzet over het eerste kwartaal van 2021 zal afnemen. Het merendeel van de ondernemers verwacht dat de omzet gelijk blijft (47,3 procent) of afneemt (44,3 procent). Daarnaast gaat per saldo 12,8 procent van de detailhandelaren uit van een verslechtering van het economisch klimaat in het eerste kwartaal van 2021.
De detailhandelaren waren wel optimistischer over de personeelssterkte. Zo verwachtte per saldo 1,5 procent dat de personeelssterkte toe zal nemen in het eerste kwartaal.
De cijfers in dit artikel zijn voorlopig en bijgewerkt tot en met 29 januari 2021.
