Met het water als bindende factor zijn de Drechtsteden ‘Samen Stad aan het Water, Samen Maritieme Topregio’. Om die ambitie in de ‘next economy’ waar te kunnen blijven maken, slaan overheid, bedrijfsleven en onderwijs de handen ineen.
Op 19 november presenteerden zij zich gezamenlijk op het congres Getting Smart over de zoektocht naar de impact van de New Economy op de Metropoolregio Rotterdam, Den Haag en de Drechtsteden. Een mooie gelegenheid om de innovatiekracht van de regio te tonen, maar ook om nieuwe inzichten op te halen en nieuwe verbindingen te leggen.
Aandacht voor mensen voor effectieve innovatie
De eerste inleiding kwam van hoogleraar Henk Volberda. Hij deelde de resultaten van de ‘Erasmus concurrentie en innovatiemonitor’. Uit dit onderzoek blijkt dat het innovatievermogen van Nederlandse bedrijven op zich goed is. De zorgwekkende trend dat er steeds minder wordt geïnvesteerd in R&D, wordt deels gecompenseerd doordat de effectiviteit van de investeringen groeit door de toegenomen aandacht voor sociale aspecten, zoals organisatievormen- en structuren en gedrag van mensen. 75% van het innovatiesucces wordt immers bepaald door sociale innovatie. Volgens de monitor zijn bedrijven met veel aandacht voor hun medewerkers en omgeving dan ook innovatiever dan bedrijven die de klant en/of de aandeelhouder centraal stellen.
Metropoolregiodebat
Hoogleraar Pieter Tordoir zag een belangrijke sturende rol voor de overheid. “Verbindingen maken doet de markt niet. Als collectief moeten we zorgen voor netwerken, standaarden en communicatie. We moeten organiseren en verbinden.” Hij benadrukte bovendien dat het van regionaal, nationaal en internationaal belang is om de grote potentie van de regio te verzilveren. “Daarvoor is een nieuwe ronde van vernieuwingen nodig. De transitie naar de ‘new economy’ vraagt om economische structuurversterking, geflankeerd door ruimtelijke structuurversterking.”
Gespreksleider Balkenende sprak vervolgens met Matthijs de Vries van de gemeente Den Haag, Carlo Schreuder van de gemeente Rotterdam en Gido ten Dolle, directeur Stedelijke Ontwikkeling in Dordrecht en actief voor de regio, over hoe invulling gegeven wordt aan deze vernieuwing. Er werd daarbij onder meer gesproken over de manier waarop de regio al langere tijd bezig is de onderlinge verbindingen te versterken: ‘bottom-up regiovorming om de agglomeratiekracht te vergroten.’ Ook kwam aan de orde dat we in een nieuwe fase zijn beland, die vraagt om de juiste investeringskeuzes en om daarbij het investerend vermogen kracht bij te zetten via Brussel.
Gido ten Dolle gaf inzicht in hoe we in de Drechtsteden steeds beter beseffen dat we over onze eigen grenzen heen moeten stappen en de kracht van de samenleving moeten benutten. “Dat gebeurt al in de maritieme sector. Je merkt de dynamiek: bestuur, ondernemers en onderwijs zoeken elkaar op. En er ontstaan cross-overs, bijvoorbeeld tussen de luchtvaart en de maritieme sector. Als sectoren elkaar opzoeken en ook het MKB weten te verbinden, dan biedt dat enorme kansen. Maar er is meer nodig. Je moet niet alleen de wil hebben om over grenzen heen te stappen, maar ook de ruimte. Als overheid lopen we daar nog te vaak aan tegen wet- en regelgeving. Het onderwijs wordt beperkt door de strakke sturing op programma’s en bij het bedrijfsleven zijn de beperkingen vaak financieel van aard.”
Pieter Tordoir sloot het debat af met de conclusie dat er iets bruist in de regio. “De prioriteiten die hier worden gesteld, zouden moeten worden overgenomen op landelijk niveau, zodat de EU daar weer op kan inspelen. Zo ontstaat een energie waarin iedereen meegaat.”
Break-out sessie Smart Technology
Na het plenaire gedeelte volgden verschillende break-out sessies, waarin de deelnemers in kleinere groepen uiteengingen en spraken over verschillende ‘smart’ thema’s. De Drechtsteden namen daarbij de sessie ‘Smart Technology’ voor hun rekening. Tijdens de sessie vertelden Gert Jan van Noort van de Heerema Fabrication Group en Seriena Bal van Heerema Marine Contractors over het nieuwe Innovation Center en over hoe Heerema innovaties succesvol implementeert in de organisatie. Wouter van Reenen van Mampaey Offshore Industries vertelde hoe het bedrijf is gekomen tot een ‘disruptieve’ innovatie in het afmeren van bunkerschepen.
Francien van Kan, domeinleider bij het Da Vinci-college gaf een inspirerende toelichting op het ‘hybride leren’. Daarbij werkt Da Vinci samen met bedrijven, zodat leerlingen kunnen werken aan oplossingen voor échte problemen en waarbij veel ruimte wordt gelaten voor creativiteit. Ze vertelde ook over het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) Smart Technology. Daarin werkt Da Vinci samen met het ID college in Gouda. Het CIV Smart Technology zorgt ervoor dat ondernemingen, overheden en onderwijs slim en vooral ook duurzaam samenwerken aan strategische doelstellingen.
Regionaal portefeuillehouder Onderwijs en Arbeidsmarkt Bert van de Burgt benadrukte nog eens dat in alle verhalen sprake was van koppelingen tussen onderwijs en bedrijfsleven. Een interessante toevoeging vanuit de Heerema groep was dat leerlingen zeker niet alleen kunnen leren van bedrijven, maar ook andersom. “Het meenemen van sociale innovatie bij vernieuwingen zit ingebakken in de manier van denken en werken van de nieuwe generatie.”
