In de rechtspraktijk is de auto een bron van diverse juridische conflicten. Kom niet aan deze heilige koe, want dan zijn de rapen gaar. Het leggen van beslag op een of meerdere auto’s om de trotse autobezitter bijvoorbeeld te dwingen een aanzienlijke betalingsachterstand te voldoen, leidt doorgaans tot veel frustratie en hoog oplopende conflicten. Daarnaast ontstaan er de nodige geschillen tussen autobedrijven en (particuliere) kopers over diverse gebreken, onder het motto “(auto)pech moet weg”.
Ook in het arbeidsrecht komen interessante discussies voor met betrekking tot de auto: mag de werkgever bijvoorbeeld van de werknemer vragen zijn leaseauto – die ook privé wordt gebruikt – af te geven bij ziekte of bij schorsing? Werkgevers die dit niet contractueel hebben vastgelegd worstelen met deze vraag.
Het voor hen wellicht teleurstellende antwoord is dat als uitgangspunt geldt dat dit niet mag. Uit de huidige rechtspraak volgt namelijk als hoofdregel dat het privégebruik van de bedrijfsauto als secundaire arbeidsvoorwaarde (en dus als beloningscomponent) is aan te merken. Dit brengt met zich dat een werknemer bij ziekte of bij schorsing zijn auto in beginsel niet hoeft in te leveren bij zijn werkgever.
De werkgever staat echter niet altijd met lege handen. Indien de werknemer bijvoorbeeld langdurig ziek is en de werkgever in het kader van de bedrijfsvoering een zwaarwegend belang heeft dat de bedrijfsauto kan worden gebruikt, kan de werknemer wel worden verzocht om de auto in te leveren. Veelal zal de werkgever dan een financiële compensatie moeten bieden voor het gemis van het privégebruik van de auto. Als de schorsing echter aan de werknemer zelf kan worden verweten dan ligt (volledige) compensatie wat mij betreft minder voor de hand. Dit is bijvoorbeeld het geval indien de werknemer zich schuldig heeft gemaakt aan wangedrag op de werkvloer, zoals het beledigen van leidinggevenden of klanten. Advies aan werkgevers: laat ter vermijding van discussie een duidelijke, evenwichtige regeling opnemen in de arbeidsovereenkomst, de leaseregeling of in een afzonderlijke gebruikersovereenkomst. Ook in het recht is voorkomen immers nog altijd beter dan genezen.
– Harmen van der Wilt
