Rondetafelgesprek techniek
De Drechtsteden zijn uniek en vormen met de maritieme maakindustrie een belangrijke economische factor in Nederland. De ‘techniekbedrijven’ zijn er van groot tot klein en hebben, zelfs wereldwijd, een goede naam opgebouwd. Tijd voor een rondetafelgesprek met het thema ‘techniek’.
Deelnemers aan het gesprek zijn Marco Kirsenstein (FME), Arie Verhoeven (VMB Besturingstechniek), Wim den Boef (Valk Welding), Jacob Klink (Reehorst Installatietechniek) en Peter de Korte (De Korte Techniek). Het rondetafelgesprek vond plaats tijdens een heerlijke lunch bij het sfeervolle Grand Café Willaerts in Papendrecht, waar wij de deelnemers een aantal vragen voorlegden.
Onderscheiden op prijs is voor de Nederlandse maakindustrie vrijwel onmogelijk. Wat is uw onderscheidende factor?
Peter de Korte vertelt dat hij zich als eenmansbedrijf wel degelijk op prijs kan onderscheiden. “Tien jaar geleden ben ik voor mijzelf begonnen nadat ik voor een aantal grote installateurs had gewerkt. Ik word nu ingehuurd voor het adviseren en calculeren bij kleine en middelgrote bouwprojecten in de installatietechniek. Dit kan ik goedkoper doen dan andere bedrijven vanwege lagere overheadkosten. Tevens huren opdrachtgevers mij in vanwege mijn flexibiliteit.” Omdat de prijzen binnen de sector waarin Jacob Klink zich begeeft nagenoeg gelijk liggen, moet Reehorst Dordrecht zich wel degelijk op andere fronten onderscheiden. “Wij zijn sowieso voor alles wat wij doen gecertificeerd. Dat is verplicht voor ons werk. Van wettelijke verplichte KIWA-erkenningen voor ontwerp, realisatie, keuring, onderhoud en sanering van boven- en ondergrondse opslaginstallaties en leidingsystemen voor (milieugevaarlijke) vloeistoffen. Daarnaast is het de kunst om snel op vragen te reageren. Een offerte bijvoorbeeld gaat bij ons binnen een paar dagen de deur uit.” De onderscheidende factor van Valk Welding ligt vooral op het innovatieve vlak. Wim den Boef geeft als voorbeeld een onlangs ontwikkelde lasercamera. Hij vervolgt: “Daarnaast proberen wij onze concurrenten voor te blijven door het leveren van kwaliteit, service en het snel aanbieden en reageren. Onze basis vormen standaardoplossingen, maar wij worden vooral gevraagd voor het klant-specifiek bouwen.” Arie Verhoeven van VMB ziet veel raakvlakken met de USP’s van de vorige twee deelnemers. “Ook wij kunnen onze klanten van A tot Z ontzorgen.” Zijn bedrijf bestaat uit vier bedrijfsonderdelen. “Door deze onderdelen te gaan samenvoegen kunnen wij beter en meer efficiënt een totaaloplossing bieden waarmee een complete fabrieksbesturing gegarandeerd is.”
3D-printen is één van de technologieën die de gang naar digitale productie mogelijk maakt. Zijn jullie al actief met 3D-printen?
Peter de Korte: “Het 3D-printen wordt nog niet veel in de installatietechniek toegepast, echter het 3D-tekenen, ofwel het modelleren, komt steeds vaker voor. Het is een efficiënte manier van werken omdat details en aansluitingen van de verschillende onderdelen – en hierdoor de overlapping in de tekening – direct zichtbaar zijn. Met als gevolg dat faalkosten nagenoeg nihil zijn. Bovendien scheelt het ook veel tijd omdat je niet meer bij elkaar hoeft te komen om je over een tekening te buigen.” Jacob Klink vertelt dat in de installatietechniek het 3D-printen nog nauwelijks voorkomt en ook het 3D-tekenen nog niet aan de orde van de dag is. “In onze branche hanteren wij de nieuwste technieken, echter zijn wij nog helemaal georiënteerd op het 2D-tekenen omdat dit voor onze doeleinden prima werkt.” Arie Verhoeven onderstreept dat het 3D-printen nog niet vaak aan de orde is zijn branche. “Voor bedradingen van A naar B is dat ook niet relevant. Wel printen wij onze eigen codeerplaten via een plasticprinter.” Wim den Boef geeft aan dat Valk Welding al jaren gebruik maakt van 3D-tekenen om zo direct simulatieprogrammas te kunnen inlezen. “Het 3D-printen volgen wij zijdelings. Wat wel in de toekomst een enorme vlucht kan gaan nemen is het Hybride Laserlassen. Dit werkt volgens dezelfde technologie als 3D-printen waarbij een laser warmte creëert. Daarnaast hebben wij ook een machine ontwikkeld waarmee je op 3D-basis volumes automatisch kunt berekenen.”
De regio staat bekend als centrum van de maritieme maakindustrie. Heeft u daar raakvlakken mee?
Marco Kirsenstein vertelt dat de maritieme maakindustrie een belangrijke tak in de regio is, maar dat er nog veel meer soorten bedrijven in de maakindustrie zijn die de regio typeren. Zo telt de regio diverse high-tech bedrijven. “Met Smart Industry tracht FME de Nederlandse industrie te versterken door maximaal gebruik te maken van de technologische ontwikkelingen, zodat bedrijven efficiënter, flexibeler, kwalitatief beter en slimmer kunnen produceren.” Hij geeft als voorbeeld het FME Vaartmakersprogramma, een innovatieprogramma waarmee bedrijven de uitdaging aangaan om hun eigen disruptie te creëren en zo nieuwe wegen naar succes te vinden, het bedrijf veerkrachtiger, efficiënter en smarter te maken. Ook VMB heeft aan dit programma deelgenomen. “Onze opdracht hierbij was om met een aantal medewerkers een onderneming te creëren die wil uitgroeien tot de grootste concurrent van ons eigen bedrijf. Hierdoor kom je tot nieuwe inzichten. Wij hebben ervan geleerd dat we ons meer moeten richten op ons vakmanschap, daarom hebben we een expertisecentrum opgericht,” aldus Arie Verhoeven. Wim den Boef is ook van mening dat expertise steeds belangrijker wordt binnen de techniek, en dat begint al bij de verkoop. “Steeds vaker gaat een verkoper samen op stap met een engineer om de specifieke klantenwensen beter te doorgronden en op die manier scheppen we een duidelijker verwachtingspatroon.”
Duurzaamheid, circulaire economie: er is geen ontkomen meer aan. Wat zijn jullie activiteiten op dit front?
Jacob Klink geeft aan dat duurzaamheid een belangrijke plaats inneemt binnen zijn bedrijf. “Dat moet ook wel, want vooral als het gaat om milieutechniek zoals bodemonderzoek en bodemsanering, tank- en installatietechniek en chemische installaties zijn wij verplicht ons te houden aan milieueisen.” Arie Verhoeven zegt dat duurzaamheid in de genen van zijn bedrijf zit. “Wij letten goed op onze afvalstromen en rijden in auto’s met een lage of geen CO2 uitstoot. Daarnaast hebben wij een paar jaar geleden een duurzaam pand in Hendrik-Ido-Ambacht gebouwd. Tevens is retro-fit een belangrijk onderdeel van onze activiteiten waarbij we met nieuwe besturing oude machines een nieuw leven inblazen.” Peter de Korte ondervindt dat het voor de opdrachtgever vooral van belang is in welke tijdsperiode hij zijn investering terugverdiend alvorens te kiezen voor een duurzaam gebouw met waterpompen en/of zonnepanelen. Marco Kirsenstein merkt op dat er nog veel te winnen valt voor bedrijven die zich richten op maatschappelijk verantwoord ondernemen. “Wij zien dat techniekbedrijven hier nog veel te bescheiden in zijn en hier niet snel mee naar buiten treden. Daarom helpen wij ondernemers om hun branding meer op duurzaamheid af te stemmen.”
In het kader van de vergrijzing van de arbeidsmarkt in de regio ontstaat er een gebrek aan vakbekwaam personeel. Houdt u zich daarmee bezig?
Jacob Klink steekt meteen van wal door te zeggen dat hij geen enkel probleem heeft om goed personeel te vinden. “Het is simpel, wij leiden onze mensen zelf op. Bij ons is attitude belangrijker dan wat iemand aan kennis meebrengt. En om tijdelijke pieken op te vangen maken wij gebruik van een flexibele schil.” Als ZZP’er en tevens voorzitter van stichting ZZP’er Drechtsteden, juicht Peter de Korte dit van harte toe. “Steeds meer bedrijven zien de toegevoegde waarde van een ZZP’er. Wij proberen steeds meer bekendheid te geven aan de voordelen van ZZP’ers door samen met andere ondernemersverenigingen bijeenkomsten te organiseren.” Arie Verhoeven geeft aan dat hij het lastig vindt om goede mensen te vinden. Vooral hoger opgeleiden zijn schaars. “Natuurlijk werken wij samen met scholen en hebben wij verschillende netwerken. Bij ons hebben ze nog minstens drie tot vijf jaar praktijkervaring nodig alvorens ze het vak goed beheersen.” Bij Valk Welding lossen ze een tekort aan personeel anders op. Wim den Boef: “Binnen ons bedrijf worden de medewerkers gestimuleerd en wordt de ruimte gecreëerd om zelf voor een vervanger te zorgen. Voor je zestigste moet je eigenlijk al beginnen om je eigen vervanger op te leiden. Daarnaast werken wij samen met het onderwijs. Wij ondersteunen docenten om de nieuwste technieken onder de knie te krijgen en helpen zo eigenlijk bij het opleiden van onze toekomstige werknemers en klanten.” Hiermee slaat hij volgens Marco Kirsenstein de spijker op zijn kop. “Wil je techniekleerlingen gedegen kennis bijbrengen, heb je als bedrijf ook als taak docenten op te leiden. Op deze manier kun je ook een bijdrage leveren aan het tekort van goed geschoold technisch personeel. Je moet eerst zaaien voordat je kunt oogsten. Bij deze doe ik dan ook een oproep aan de bedrijven in de Drechtseden om meer techniek te zaaien. Door bijvoorbeeld mee te doen aan Game on Drechtsteden op 23 en 24 mei 2016.”