Het woord ‘crisis’ neemt Coert Beerman, directievoorzitter van Rabobank Rotterdam, liever niet meer in de mond. Dit heeft niets te maken met de kop in het zand steken, maar alles met het accepteren van ‘de nieuwe werkelijkheid’. “De tijden van weleer – van voor 2008 – keren voorlopig niet terug. Er is nog een hele weg te gaan alvorens dat niveau weer bereikt kan worden. Des te belangrijker is het de nadruk te leggen op de mogelijkheden die er nog volop zijn, in plaats van te denken in beperkingen.”
Beerman is een positief ingesteld mens voor wie het glas altijd halfvol is. “Zeker, er is sprake van een bijna wereldwijde recessie, maar er zullen zich altijd kansen blijven voordoen. Vorig jaar zei ik dat ons loket nog gewoon open was en dat is dit jaar niet veranderd! Goede, doordachte en kansrijke initiatieven blijven altijd welkom en zullen daar waar mogelijk door ons ondersteund worden. Natuurlijk merken ook wij dat bedrijven onder druk staan en dat er door de consument minder besteed wordt. Dat vraagt om creativiteit van de ondernemer. Zelf ben ik bijvoorbeeld van mening dat ondernemers die hun producten zowel via een webshop als een fysieke winkel aanbieden een hogere omzet kunnen behalen. Aan de ene kant is het aantrekkelijk en makkelijk om vanuit de luie stoel online allerhande artikelen te bestellen, maar aan de andere kant wil de klant ook nog wel eerst producten in het echt zien en voelen. Voor beide vormen is bestaansrecht. Daar moet men op inspelen. Het consumentengedrag verandert snel en de consument moet verleid worden. Zeker in deze tijden”. De consument is nu eenmaal bedachtzamer geworden en denkt eerst goed na voor hij zijn geld uitgeeft. Vertrouwen is een abstract gegeven en laat zich lastig sturen. “Mensen gaan sparen en / of lossen vervroegd hun hypotheken af. Binnen de nieuwe werkelijkheid is bijna alles aan verandering onderhevig. Niet alleen de huizenmarkt, maar ook de traditionele manier van het financieren ervan. Banken zullen naast het zelf verstrekken van financieringen en kredieten vaker de rol van matchmaker gaan vervullen. Via bijvoorbeeld private placements, family offices en crowd funding ontstaan tussen banken en private partijen samenwerkingsverbanden, die gezamenlijk bedrijven en mogelijk woningbouwprojecten gaan financieren. Innovaties – ook in de financiële wereld – die er toe moeten bijdragen het vliegwiel weer aan de gang te krijgen.
Jeugdig enthousiasme
Naar de mening van Beerman gaan de verschillende generaties binnen onze maatschappij ieder op hun eigen manier om met de huidige economische situatie. Volgens hem gaan jongeren veel flexibeler om met de nieuwe werkelijkheid dan ouderen. “Per generatie zie je een attitude-verandering. Waar oudere generaties meer belang hechten aan een goede baan met een bepaalde status en een grote auto, speelt dit bij de jongere generatie veel minder. Voor hen is de auto vaak niet meer dan een vervoermiddel. Zij hebben bijvoorbeeld liever een mobiliteitsbudget tot hun beschikking en bepalen dan zelf hoe zij van A naar B komen. In het algemeen is de jeugd gedreven en enthousiast en beschouwen zij het geld niet als het ultieme doel, maar als middel. Daar is geld oorspronkelijk ook voor bedoeld, het is een ruilmiddel of betaalmiddel en geen doel op zich. Ik juich dit soort zaken alleen maar toe en ben heel nieuwsgierig hoe de jeugd een ‘nieuwe werkelijkheid’ voor zich zelf gaat creëren. Een uitdagende baan in combinatie met een kwalitatief goed leven zorgen voor de juiste balans. Hun benaderingswijze fascineert mij.
Beerman zou jongeren graag weer willen enthousiasmeren voor praktijkvakken. “Ouders zien over het algemeen niets liever dan dat hun kinderen doorstuderen, zodat deze later een – in hun ogen – goed betaalde baan krijgen. Op zich is dat een goed streven.” Echter Beerman wil daarnaast graag aandacht vragen voor ondernemerschap en het belang van ambachtelijke en technische vaklieden. Jongeren moeten derhalve gestimuleerd worden weer praktijkgerichte opleidingen te gaan volgen.
Arbeidsvreugde
Met plezier naar je werk gaan en goed presteren, met andere woorden ‘arbeidsvreugde’, moeten volgens Beerman leidend zijn. “Uiteraard is de materiële beloning ook niet onbelangrijk, maar het speelt niet de grootste rol. Arbeidsvreugde is in de loop der jaren door generaties verschillend gedefinieerd. Waar het vroeger de gewoonste zaak van de wereld was om veertig jaar bij één en dezelfde werkgever te blijven – zekerheid voor alles – ligt de gemiddelde verblijfsduur tegenwoordig tussen de vijf en tien jaar. Het is van belang dat men zich blijft ontwikkelen, dat houdt de werknemer ook gemotiveerd. Ook hier kom ik toch weer bij de jeugd terecht en tonen zij hun flexibiliteit. Zij switchen makkelijker van baan en hechten minder aan sociale zekerheid. Veelal stellen zij gemeenschappelijk gewin boven persoonlijk gewin hetgeen leidt tot immateriële rijkdom. Dat vind ik een positieve ontwikkeling.”
Water als kerncompetentie
Kijkend naar het marktgebied van Rabobank Rotterdam was Beerman vorig jaar gematigd positief. Dat beeld is niet veranderd. “Het is onze primaire opdracht om ondernemers te ondersteunen hun ambities waar te maken. Ook tijdens de huidige omstandigheden. Kansen moeten we blijven zien en dan is het niet verstandig om terug te schakelen naar de laagste versnelling. Men loopt dan het risico de boot te missen èn het werkt een economische teruggang juist in de hand. Rotterdam beschikt over een prachtig gebied omringd door water en het heeft de grootste haven van Europa. Daar mogen wij met zijn allen best trots op zijn. Als kerncompetentie van de stad kan dat nog meer benut worden. Het water kan beschouwd worden als de economische motor van de stad met innovatieve bedrijven, woonvormen en recreatiemogelijkheden.”
Beerman is voorstander van nauwere samenwerking op zowel regionaal als landelijk niveau. “Er staat geen hek om Rotterdam en individualisme – laat staan protectionisme – leidt zelden tot succes op lange termijn. Daarom is het van belang samenwerkingsverbanden aan te gaan en waar mogelijk als collectief naar buiten te treden. Zeker ook naar landen als China, Brazilië en Turkije. In hun ogen is Nederland natuurlijk maar een klein land. Rotterdam, Den Haag, Amsterdam…. Voor buitenlanders is het de Randstad. Wij schieten er niets mee op om in Rotterdam bijvoorbeeld een tweede Zuidas te bouwen, één Financial District in Nederland is afdoende. Rotterdam kan beter kiezen voor krachtenbundeling en kennisdeling. Dit laatste sluit overigens perfect aan bij de Rabobank, die 110 jaar geleden werd opgericht als een coöperatieve bank. “Als 110-jarige moeten wij niet denken alle wijsheid in pacht te hebben, maar moeten wij ons voortdurend blijven ontwikkelen en vernieuwen. Alleen dan blijven wij een coöperatie anno nu.”
Samen de stad sterker maken
Deze slogan zal in 2013 veelvuldig voorbij komen. “Het is een belofte vanuit Rabobank richting de stad. Gedreven vanuit onze identiteit als coöperatieve bank, blijven wij onze medeverantwoordelijk-heid nemen op het maatschappelijke en economische vlak. Juist in een tijd waarin het wat moeizamer gaat wil Rabobank haar rol als initiator en ondersteuner blijven vervullen. Wij noemen dat coöperatief bankieren. Dit willen wij niet alleen doen, maar samen met alle belangrijke stakeholders van Rotterdam. De visie van de Rabobank is immers niet voor niets ‘Samen bereik je meer dan alleen’.”
Klantbelang
Klanten zijn waar wij als Rabobank voor staan. Het blijft een gegeven dat klantgedrag aan veranderingen onderhevig is en daar moeten wij als bank op blijven inspelen. Wellicht dienen kantoren anders ingericht te richten worden, waarbij meer rekening gehouden wordt met onder andere de leefwijze van de buurt en de demografische samenstelling, door bijvoorbeeld onze openingstijden aan te passen. Uiteindelijk is het de klant die het bedieningsconcept bepaalt.” Beerman gaat 2013 al met al gematigd positief in. “Ik verwacht dat wij vanaf 2014 / 2015 daadwerkelijk een licht herstel van de economie tegemoet kunnen zien.”
