‘Wat gebeurt er met mijn bedrijf als ik plotseling uitval? Van die vraag
ligt menig ondernemer wel eens wakker. Bij familiebedrijven weegt
die zorg zo mogelijk nog zwaarder, want hoe goed verzorgd laat je
je nabestaanden achter? Ondernemers weten dat ze dit vooraf goed
moeten regelen, toch vinden de meeste van hen dit moeilijk. Simpelweg
omdat ze dan lastige en emotionele vragen moeten beantwoorden.
Het familieconvenant biedt uitkomst. In dit raamwerk legt de DGA vast wat hij met het bedrijf beoogt, hoe de bedrijfsopvolging moet worden geregeld en op welke manier bij calamiteiten moet worden gehandeld. Gaat het bedrijf dan naar de kinderen? Of naar het personeel? Heeft de ondernemer misschien een potentiële overnamekandidaat op het oog? Zijn er mensen die de nabestaanden kunnen bijstaan? Is een opvolgend bestuur aangewezen? Kunnen leveranciers en werknemers worden betaald? Wie zijn de belangrijkste klanten? Het is immers belangrijk om daarmee zo snel mogelijk contact op te nemen, anders bestaat het risico dat klanten weggaan. En daarmee verdwijnt ook de waarde van het bedrijf. Het is van essentieel belang om te voorkomen dat een bedrijf stil komt te liggen en daarmee te zorgen dat de waarde en de werkgelegenheid behouden blijft. Overigens gelden deze vragen niet alleen bij calamiteiten, maar ook bij een bedrijfsopvolging op termijn. Want dan spelen emoties ook een rol. Gaat het bedrijf naar de kinderen, dan rijst de vraag wie geschikt is en wie niet. Maar ook: wie wil en wie niet?
Het zal u inmiddels duidelijk zijn dat een aantal goede gesprekken met de ondernemer nodig is om te achterhalen wat zijn intentie is. Om dit goed in kaart te brengen, maakt FACET gebruik van het driecirkelmodel Familie-Bedrijf-Eigendom. Deze drie cirkels vertonen verschillende overlappen en op het snijvlak van alles bevindt zich de ondernemer. Met dit model brengen we ieders positie en rol binnen het bedrijf in kaart. Die inventarisatie vormt een goede basis om de gesprekken met de ondernemer over de toekomst van zijn bedrijf aan te gaan. De uitkomsten hiervan leggen we vervolgens vast in een convenant. Het convenant zelf heeft geen juridische waarde en moet dus worden ondersteund met bijvoorbeeld een testament of een noodplan.
Het is verstandig om in elk geval een familieconvenant op te stellen zodra een gezin en/of vermogen gaat ontstaan zodat de positie van de partner en de kinderen zijn gewaarborgd. Verandert een situatie, dan zijn zaken altijd weer aan te passen.
Mijn advies: ga in elk geval tijdig het gesprek met elkaar aan en laat een bedrijf niet stuurloos achter. Regel het vooraf goed. Een familieconvenant zorgt voor continuïteit en harmonie in het bedrijf én in de familie.
