Op 2 december vond in Hal4 in Rotterdam de Vrienden van Rijnmond Business BOB eindejaarsbijeenkomst plaats, compleet met een forum met deskundigen. Deze formule werd door aanwezigen zeer op prijs gesteld, net als het eten na afloop en het optreden van Ger Vos.
In de zaal was geen zitgelegenheid onbezet en tijdens het forum, onder deskundige leiding van voormalig Tweede Kamervoorzitter Frans Weisglas, was geroezemoes in de zaal te verwaarlozen.
Het forum bestond uit drie dames en drie heren. Voormalig burgemeester en minister Binnenlandse Zaken Bram Peper, Roland Wondolleck, directeur Rotterdam The Hague Airport en Ron Voskuilen, directeur Stadsontwikkeling Gemeente Rotterdam, maar binnenkort interim Directeur van Rotterdam Partners. De dames waren Caroline Nagtegaal, manager Europese aangelegenheden van de Rotterdamse haven, Chantal Roest van Rotterdam Partners (International Trade & Investment) en Marjolein Warburg, directeur Port Promotion.
Een gemêleerd gezelschap, zowel qua leeftijd als qua werkveld, maar ze hebben allemaal hart voor de stad en zijn begaan met de lokale economie.
Het centrale thema luidde: De (gewenste) economische groei in Rotterdam en de huidige en gewenste rol van Rotterdam in de BV Nederland.
De stelling liep als een rode draad door het gesprek, maar de forumleden werden er niet door in een wurggreep gehouden.
Aan het begin mochten de forumleden zichzelf introduceren en vertellen wat hen bezighield en/of waar ze blij van werden. Een gouden greep, want er kwamen spontane uitspraken uit de monden van de forumleden.
Bram Peper werd blij van het vooruitzicht om ondernemers te zien. “Ik heb waardering voor mensen die zichzelf weten te redden. De banen die ik had als hoogleraar en in de politiek waren minder risicovol. Nou ja, je kunt weggestemd worden.”
Chantal Roest legt uit dat Rotterdam Partners buitenlandse investeerders en ondernemers naar Rotterdam wil halen. Daar wordt ze blij van.
Caroline Nagtegaal benadrukt dat we niet alleen aan Europa doneren, maar dat er ook geld terugkomt. “De Rotterdamse haven wil geld van Europa. Aan de andere kant kan Europa ook wel wat Rotterdam gebruiken.”
N.B. Caroline Nagtegaal stond op de kandidatenlijst van de VVD voor het Europees Parlement. Ondanks veel voorkeursstemmen was er toch iemand die net iets meer voorkeursstemmen had. Jammer, want ze beschikt over zeer veel Europese kennis.
Blij werd ze van het idee om als ‘zeehavenbarones’ naast een luchtbaron in een forum te zitten. Luchtbaron Roland Wondolleck wordt op zijn beurt blij van het feit dat zijn luchthaven meegroeit. “Qua groei zijn wij een Eredivisiespeler.”
Ron Voskuilen is blij dat Rotterdam zich van zorgenkindje heeft opgewerkt tot een van de sterkste steden van Europa. “Rotterdam heeft alles in zich om de beste van Europa te worden. Eén ding: de economie is aan het veranderen en Rotterdam moet keuzes maken. Sinds 2012 is er in Rotterdam het besef dat overheid en bedrijfsleven elkaar niet moeten bekritiseren, zeker niet in de pers. Werk samen in plaats van elkaar te bevechten. Verder moet je niet alleen benoemen wat niet goed gaat, maar juist ook wat wel goed gaat. In het begin van zijn burgemeesterschap sprak burgemeester Aboutaleb over het veilig worden van de stad. Nu heeft hij het over het veilig houden van de stad.”
Wat is nu eigenlijk de droomrol voor Rotterdam?
Caroline Nagtegaal: “De BV Nederland kan wel wat Rotterdam gebruiken, zowel onze drang naar economische vooruitgang als onze mentaliteit van doorpakken. Het DNA van onze stad kan beter benut worden. Bedrijven moeten bovendien niet wegtrekken, maar nog meer hierheen komen. Het zou ook goed zijn als internationale studenten zich hier vestigden.”
Chantal Roest: “Investeerders en bedrijven komen ook naar Rotterdam. Ze beginnen hier klein, maar dat kan uitgroeien. Een goed voorbeeld is Sea Trucks Group, waar nu 150 mensen werken. Rotterdam heeft veel kracht, maar we mogen wat meer branie hebben.”
Marjolein Warburg: “Rotterdam kan meer pakken op het gebied van offshore. Vooral de energiemarkt is hier actief. We hebben de faciliteiten voor offshore en daar zitten kansen!”
Ron Voskuilen: “We moeten ons meer profileren. Als er iets in de wereld speelt dat technisch ingewikkeld is, dan wordt ‘Rotterdam’ er bij gehaald. We moeten verbindingen leggen, combinaties maken van bedrijfstakken. Financiering regelen en daarna goede ideeën aanbieden.”
Roland Wondolleck: ”Ik heb het afgelopen jaar internationale ondernemingen in de omgeving van Rotterdam bezocht. Daardoor kom ik bij bedrijven die in hun branche internationaal toonaangevend zijn en die we bijna niet kennen. Als stad worden we wereldwijd gekend, maar we moeten ook verder kijken.”
Bram Peper: “Rotterdam is sinds midden 19de eeuw een stad van mensen die van buitenaf komen. Die invloed van buiten geeft de stad een Amerikaans tintje. Nieuwkomers gaan niet terug, maar verbinden zich aan de stad.”
Hij herinnert de aanwezigen er aan dat de ontwikkeling van een gebied als de Kop van Zuid 15 tot 20 jaar duurt en dat de Erasmusbrug er bijna niet was geweest. Die kostte 395 miljoen, maar de gemeenteraad wilde niet verder gaan dan 350 miljoen. Tip: de resterende 45 miljoen waren afkomstig van toenmalige minister Hanja Maj-Weggen. Peper had een paar dagen voorafgaan aan het gesprek al een maquette van de brug in haar werkkamer geplaatst om ‘er aan te wennen’.
Een vraag uit de zaal over de lage olieprijzen, voor sommige ondernemers onaangenaam, werd beantwoord door Marjolein Warburg. Er wordt naar gestreefd dat de olieprijs op een break even point blijft. Anders wordt zaken als schaliegas uit Amerika interessant. Dat wil de oliebranche min of meer voorkomen, maar Warburg vindt het juist een mooie optie.
Blijft de haven genoeg innoveren en blijft de Rotterdamse economie voldoende innoveren om van de toekomst te zijn?
Caroline Nagtegaal: “Elke dag worden er 140.000 mensen wakker die een baan in de haven hebben. Dan is één procentje groei te weinig. We moeten wel innoveren. Op de Tweede Maasvlakte zitten de werknemers niet meer op de kraan, maar achter de computer. Verder moeten we nadrukkelijk naar Europa blijven kijken. Daar komen de wetten vandaan! Er moeten meer banen in de haven komen. Stilstand is achteruitgang.”
Marjolein Warburg: “De haven is een bak met water. Als bedrijven niet van alles op de kade doen, blijft het een bak met water. Ik zie ondernemers die heel goed snappen wat innovatie is. Ze gaan bijvoorbeeld mee met handelsmissies. Ik geloof in de rek van ondernemers.”
Ron Voskuilen vindt dat de technische hoogstandjes meer belicht moeten worden. Verder gelooft hij in regionale ontwikkeling.
Hierop reageert Caroline Nagtegaal: “We moeten de drive houden om goed te scoren. Meer handel, meer banen.”
Roland Wondolleck: “Het Europese achterland van de haven is groter geworden sinds de val van de muur. Dat moet benut worden.”
Peper: “De stad Rotterdam heeft zich in gunstige zin ontwikkeld. Er was bijna niets op bepaalde vlakken. Nu is er een spectrum aan faciliteiten.”
Rotterdam is booming. European City of the year, maar nog veel meer. In buitenlandse media staat Rotterdam hoog genoteerd op allerlei lijstjes. Is dit positief of negatief?
Chantal Roest: “De afgelopen jaren is er veel geïnvesteerd in deze stad. Daar ben ik trots op. Er zijn zulke mooie gebouwen uit de grond gestampt. We moeten niet negatief doen en er volop van genieten dat we als stad op al die lijstjes staan. Volgend jaar kan het weer anders zijn.”
Bram Peper ergert zich aan wat ‘zeurmannen’ van NRC Handelsblad die onlangs in een artikel hebben geroepen op welke gebieden Rotterdam achter zou lopen. Kijk juist naar wat goed loopt!
Roland Wondolleck: “We zijn nu echt een stad. Het is heel belangrijk voor de handel dat we meetellen. We zijn bijna vanzelfsprekend aanwezig.”
Caroline Nagtegaal: “Veel gasten die ik ontvang, wilden altijd graag de haven in. Dat wordt wat moeilijker, want tegenwoordig willen ze de stad zien. De Markthal, het Centraal Station. Er is eindelijk een verbinding tussen de stad en de haven.”
Wat regelmatig in de discussie voorbij kwam, was dat ondernemers over de (stads)grenzen moeten kijken, regionaal moeten denken en dat we moeten genieten van het behaalde succes. Rotterdam is momenteel een veelbesproken stad. Daar is voordeel mee te behalen.
Tot slot wilde Frans Weisglas in een kort rondje weten hoe de forumleden dachten over Rotterdam Expo 2025.
Chantal Roest: “Briljant! Alleen moeten we zorgen dat het staat als een huis, zónder budgetoverschrijdingen.”
Marjolein Warburg: “Een aardig idee, wel 19de eeuws. Tegen de tijd dat het speelt, zijn de ondernemers die zich er nu voor inzetten zeventigers. Dus: jonge ondernemers, grijp de macht!”
Leo Peeters Weem, de kersverse nieuwe bestuursvoorzitter van de Rabobank Rotterdam, vond het jammer dat het forum afgelopen was. “Meestal vraag ik me bij een dergelijk forum na 20 of 30 minuten af hoe lang het nog duurt. Daar had ik nu geen tijd voor. Interessant hoe mensen vanuit verschillende invalshoeken de economie in Rotterdam bekijken.”
