Als bij echtscheiding een van de partners juridisch eigenaar is van een onroerende zaak en die onroerende zaak gaat naar de andere partner, dan is overdrachtsbelasting verschuldigd. Dat kunt u voorkomen.
Echtscheiding en overdrachtsbelasting
Als in de huwelijkse voorwaarden of in een samenlevingscontract is opgenomen dat de woning of een andere onroerende zaak het (juridisch) eigendom is van één van de partners en bij (echt)scheiding gaat die onroerende zaak gaat naar de andere partner, dan moet u overdrachtsbelasting betalen: 2% bij een woning en 6% bij een niet-woning. Als de woning of andere onroerende zaak een gemeenschappelijk goed is, dan is geen overdrachtsbelasting verschuldigd.
Voorkomen overdrachtsbelasting
Bij een echtscheiding kan een gemeenschap van goederen zo worden verdeeld dat een van de partners een onroerende zaak verkrijgt zonder dat er overdrachtsbelasting is verschuldigd, ook al was de andere partner juridisch eigenaar. Dat kan via een geregistreerd partnerschap, zo blijkt uit recente rechtspraak.
De casus: twee partners, die samen eigenaar waren van tien panden, gingen een geregistreerd partnerschap aan onder de voorwaarde van uitsluiting van iedere gemeenschap van goederen, met uitzondering van de tien onroerende zaken. Een dag later werd dit partnerschap weer ontbonden. Daarbij werden zes panden toegescheiden aan de ene partner en vier panden aan de andere partner. Er werd een beroep gedaan op vrijstelling van overdrachtsbelasting.
De belastinginspecteur legde een naheffingsaanslag overdrachtsbelasting op met boete, omdat hij vond dat er sprake was van belastingverijdeling (fraus legis). Ook Gerechtshof Arnhem stelde vast dat belastingbesparing het enige motief was voor het aangaan van het geregistreerd partnerschap voor de duur van een dag. Aan de tweede voorwaarde voor fraus legis, dat door de handelwijze in strijd werd gehandeld met doel en strekking van de wet, was volgens het Hof echter niet voldaan. Tijdens de wetsgeschiedenis bij de totstandkoming van de regeling was deze situatie namelijk al besproken en was er niets aan gedaan. Dat hield volgens het Hof in dat de gevolgen van deze handelwijze doelbewust was aanvaard, waardoor geen sprake kon zijn van fraus legis.
Indien de Hoge Raad dit standpunt overneemt biedt het aangaan van een huwelijk of een geregistreerd partnerschap met een beperkte gemeenschap van goederen, met het oog op een verdeling van onroerende zaken, een prima mogelijkheid om overdrachtsbelasting te besparen.
Voorkomen schenkbelasting
Op dezelfde wijze kan de heffing van schenkingsrecht tussen partners worden voorkomen, als er vermogen overgeheveld moet worden van de ene naar de andere partner.
Hoewel we het definitieve oordeel van de Hoge Raad moeten afwachten, kan de uitspraak van het Gerechtshof in voorkomende gevallen worden toegepast en is er tenminste sprake van een pleitbaar standpunt. Daardoor kan een boete zonder meer worden voorkomen.
DRV Accountants & Adviseurs heeft elf vestigingen in Zuidwest Nederland, waarvan vier in Zuid-Holland: Rotterdam, Hellevoetsluis, Oud-Beijerland en Sliedrecht.
– Gerben Maarleveld
