Overig

Innovatie kan positie Agri- en foodsector versterken

1279

Bijna 400 ondernemers bezoeken inspiratiebijeenkomst Rabobank Voorne-Putten Rozenburg

Zet de agri- en foodsector de komende jaren nog meer in op innovatie en het creeren van toegevoegde waarde dan kan het niet alleen zijn huidige marktpositie behouden, maar zal dit zeker ook nieuwe kansen bieden. Arie-Pieter Noordermeer, akkerbouwer en ondermeer namens de VVD Statenlid voor de Provincie Zuid-Holland, een van de sprekers tijdens deze avond in Theater De Stoep in Spijkenisse, was er duidelijk over.

Onderscheidend vermogen, samenwerken in de keten, maar zeker ook waarde toevoegen aan producten, daar liggen kansen. Dat geldt voor heel Nederland en zeker ook voor Voorne-Putten. “Dit eiland is de Eurotuin van de Europoort”, aldus de spreekvaardige Noordermeer, die er meteen aan toevoegt dat de agrarische sector van eminent belang is voor het eiland.

De bijna 400 bezoekers, voornamelijk ondernemers en bestuurders uit de regio, die gehoor hadden gegeven aan de uitnodiging van Rabobank Voorne-Putten Rozenburg kregen een boeiend en gevarieerd programma aangeboden. Thema van de door Cees Vingerling, commercieel directeur bij Rabobank VPR in samenwerking met Nana Appiah ondermeer werkzaam voor RTV Rijnmond en Net5, gepresenteerde inspiratiebijeekomst was ‘Food en Agri in Beweging’.

Markt in beweging
“De Nederlandse agri- en foodsector is ijzersterk en staat wereldwijd goed aangeschreven”, zei Cees Vingerling tijdens de introductie. “Maar er komt veel op de ondernemers af. De sector is volop in beweging. De strijd om water, energie en voedsel zal met de groei van de wereldbevolking alleen maar groter worden.”

Sprekers
Vooraanstaande ondernemers uit de agri- en foodsector betraden het podium voor een inleiding of een interview met Vingerling. De commercieel directeur slaagt er telkens in om de bezoekers een gevarieerd programma voor te schotelen en vooral om aansprekende en inspirerende gasten te presenteren. Ditmaal waren dat de Oudenhoorners Gerrit de Bruijne (oprichter van Farm Frites) en de reeds gememoreerde Arie-Pieter Noordermeer, Remie Valk van France Limousin Nederland uit Spijkenisse en die niet alleen bevlogen is van haar werk, maar ook graag uitgaat en best eens met Lionel Messi zou willen dineren (en een hekel heeft aan mensen die dan ’s morgens hun bed niet uit kunnen komen) en Aldo van der Laan van Zwanenberg Food Group uit Almelo. Het Rotterdamse trio De Flamingo’s zorgde voor muzikaal entertainment.

Gerrit de Bruijne beet het spits af. De Bruijne: “Dat wordt nooit wat, kreeg ik te horen toen ik in 1971 als boer begon met de productie van frites.” Hij bewees het tegendeel. De Bruijne bouwde Farm Frites uit tot een bedrijf met een omzet van meer dan 400 miljoen euro en ongeveer 1.800 medewerkers. De patatmaker exporteert naar 51 landen. “Wij hoeven weinig aan marketing te doen”, verklapte De Bruijne. “Frites eten ze overal en anders leert McDonalds het de mensen wel kennen. Wij volgen dan.” Misschien nog in 2012, maar anders zeker volgend jaar waagt Farm Frites de sprong naar China.

Het eerste antwoord dat De Bruijne gaf op Vingerlings vraag wat onmisbaar is geweest voor het succes van zijn bedrijf, was: “Goede mensen om je heen! En je moet persoonlijk inzicht hebben in de actuele cijfers. Ik hield een bedrijfseconomische boekhouding aan. Ik wist bijvoorbeeld per week precies de kostprijs van een 450 grams – zak.” Als tip aan andere agri- en food-ondernemers gaf de Oudenhoorner te blijven innoveren, onder meer door nieuwe producten te ontwikkelen.

Eurotuin
Ooit telde Voorne-Putten ruim 1.000 agrarische bedrijven. Nu zijn het er nog amper 300. Eén daarvan, in Oudenhoorn, wordt gerund door Arie-Pieter Noordermeer. Die naast in de inleiding genoemde functies ook president-directeur van aardappelgroothandel Nedato is.

Noordermeer schetste welke wereldwijde ontwikkelingen de agrarische sector het meest beïnvloeden: de groei van de wereldbevolking van 7 miljard nu naar 9 miljard in 2050, de koopkrachtontwikkeling in opkomende economieën, de globalisering en het klimaat. “Dit alles zorgt voor heftige prijsschommelingen. Ondernemers moeten van de pieken kunnen profiteren om de dalen op te vangen.”

In eigen land moeten agrarische ondernemers bovendien opboksen tegen de inkoopkracht van de supermarkten. “Vijf inkoopcombinaties hebben 95 procent van de markt in handen. Het gaat om Albert Heijn, Jumbo, SuperUnie, Lidl en Aldi.”

Om nieuwe kansen te creëren zouden akkerbouwers van bulk naar ‘bulk+’ moeten switchen. Noordermeer ziet veel in het toevoegen van ‘iets extra’s’ aan de producten. Die toegevoegde waarde moet aansluiten bij wat consumenten en supermarkten verlangen. Zo is er vraag naar regionale en authentieke producten en verantwoorde, veilige producten.” We kunnen leren van grote merken. Coca-Cola verkoopt cola met een beleving: denk aan de kerstman en de gezelligheid die aan het drinken van Coca-Cola wordt verbonden. Als mensen er dan extra voor willen betalen, heb je het voor elkaar. En McDonalds verkoopt, met nadruk op de ‘smile’ van de medewerker, een hamburgerbeleving.”

Het agricomplex op Voorne-Putten zou zich volgens Noordermeer moeten presenteren als ‘Eurotuin in de Europoort’. Gezamenlijk kan de beleving van de regio, de dynamiek van de Rotterdamse haven en de diversiteit van de land- en tuinbouw in het gebied worden vermarkt. Met regionale producten bijvoorbeeld. Noordermeer hoopt dat andere sectoren, zoals horeca en recreatie, dan aanhaken. Koepelorganisatie PRO Voorne-Putten zou volgens hem een voortrekkersrol kunnen vervullen.

Schoenzool
Remie Valk bewees in het onderdeel ‘Kwestie van Kiezen’ een frisse kijk op ondernemen te hebben. Ze geeft samen met haar vader Jean leiding aan France Limousin Nederland. Het bedrijf verkoopt eersteklas vlees aan ambachtelijke slagerijen en horecagroothandels. Twee keer per week worden net geslachte runderen en varkens uit de Franse streek Limousin bij het bedrijf in Spijkenisse aangeleverd. Daarvoor werkt Valk samen met een coöperatie van 900 boeren.

De keuze voor kwaliteit van vlees (en ander voedsel) heeft Remie letterlijk met de paplepel ingegoten gekregen van haar vader. Ze maakt zich boos over de rotzooi die op de markt is. En over praktijken om kunstmatig smaken te maken. “Elke smaak is te maken. Je kunt met allerlei trucjes iemand een schoenzool laten opeten die naar aardbeien smaakt.”

De wetgeving schiet volgens haar tekort: “Als je er niet dood aan gaat, mag het bijna allemaal.” Cees Vingerling merkte op: “We weten lang niet altijd wat we eten.” Waarop Valk reageerde: “Dat wil je ook echt liever niet.” Toch hoopt ze dat de bewustwording van consumenten voor de kwaliteit van voeding toeneemt. In Nederland zijn zo’n 300 biologische boeren actief. Opschalen zou volgens Remie positief kunnen werken voor de markt.

Kips leverworst
Aldo van der Laan, afkomstig uit een slagersfamilie uit Den Haag, was de laatste gast. Hij is directeur van de Zwanenburg Food Group. Het bedrijf, dat werd gestart door zijn grootvader, heeft 2.000 medewerkers en haalt een jaarlijkse omzet van circa 350 miljoen euro. Dat geldt wordt verdiend met de bewerking en verkoop van hartig beleg, hartige snacks en maaltijdcomponenten. Ongetwijfeld het bekendste product is Kips Leverworst.

Van der Laan relativeerde de door Vingerling gebruikte omschrijving als ‘topondernemer’. “We hebben ook veel beslissingen en overnames gedaan die slecht uitpakten. Maar misschien waren het net iets meer goede.” De winst van het bedrijf is sterk afhankelijk van de grondstofprijzen. Nu die hoog zijn, zet dat de marges en de winst onder druk. “Het is moeilijk om de prijsstijgingen door te berekenen aan afnemers. Met name bij de retail.”

Zwanenberg probeert altijd iets extra’s te leveren. “We moeten in het oog houden wat onze toegevoegde waarde voor afnemers is. Als je je niet onderscheidt, wordt de ‘p’ van prijs belangrijker en dat gaat ten koste van je marge. Als we de toegevoegde waarde niet in de prijs kunnen uitdrukken, kunnen we beter stoppen.”

Maar zover komt het niet. Mede doordat Zwanenberg kansen ziet op nieuwe markten. Verrassend genoeg noemde Van der Laan niet China en India als beoogde exportlanden. Daar had hij een verklaring voor: “China heeft een grote eigen productie en in India wonen hindoes en dat zijn veelal vegetariërs.” Hij zet zijn kaarten liever op Afrika (“daar gaat de koopkracht ook groeien”) en Australië (“door immigratie groeit de bevolking daar”). In Zuid-Afrika heeft Van der Laan overigens een, zoals hij het noemde, uit de hand gelopen hobby. Hij heeft er een landgoed waar hij onder de naam Longridge wijn op exploiteert. Een deel van de opbrengst ervan komt overigens ten goede van het Medical Knowledge Institute van Prof. Dr. Harold Robles, een van de aanwezigen tijdens de inspiratiebijeenkomst.

Napraten
De interviews en presentaties maakten heel wat los, zo bleek uit de reacties na afloop, zowel in de foyer als op Twitter. Tot laat bleven veel van de gasten nog napraten in De Stoep, ondertussen genietend van de culinaire verwennerij van Marcel van Suijlekom en zijn collega’s van Restaurant Roxenisse. Ook de achttiende editie van de Rabobank Inspiratiebijeenkomst mag gerust een succes worden genoemd.

De eerstvolgende Inspiratiebijeenkomst staat gepland op 5 juni. Dan is het thema ‘Werk aan de Winkel!’, over de toekomst van de winkels en e-commerce.