Niet betalende afnemers. Bijna iedere ondernemer krijgt hier vroeg of laat mee van doen. En de fiscus stelt starre voorwaarden om de door u al afgedragen btw aan u terug te betalen.
Een ondernemer moet een verzoek tot teruggaaf uiterlijk indienen in het aangiftetijdvak waarin de betaling van de vordering niet meer in rechte kan worden gevorderd. Uit de jurisprudentie kan worden opgemaakt dat dit uiterlijk het moment is dat de slotbetaling door de curator is gedaan. Het is echter ook denkbaar dat moet worden aangehaakt bij het moment waarop de schuldvorderingen uiterlijk moeten zijn ingediend bij de curator. Ter voorkoming van risico adviseren wij u het verzoek aan de Belastingdienst tot teruggave van btw te verzenden gelijktijdig met het indienen van de vordering bij de curator.
Als de afnemer niet failliet is maar de vordering om een andere reden niet voldoet, zal er slechts teruggaaf van btw plaatsvinden indien de afnemer dit schriftelijk verklaart en u hierin berust.
Een te laat ingediend verzoek om teruggaaf zal doorgaans wel door de Belastingdienst in behandeling worden genomen. Indien de inspecteur alsdan het verzoek afwijst, bijvoorbeeld omdat de btw in het verzoek op het verkeerde aangiftetijdvak ziet, dan kunt u tegen deze beslissing geen bezwaar aantekenen. U betaalt dan feitelijk de btw voor uw niet betalende afnemer. Het is niet toegestaan de niet betaalde btw in één van uw btw-aangiften te verwerken. U loopt dan het risico op naheffing door de Belastingdienst.
Met afnemers wordt nogal eens een betalingsregeling afgesproken. Voor de btw is het van belang of de vordering dan wordt omgezet in een lening of niet. Als dit wel het geval is dan wordt een zogenoemde koopschuld omzet in een zogenoemde leenschuld. Deze omzetting kwalificeert voor de btw als een betaling van de vordering. De btw is dus voldaan. Indien de afnemer/schuldenaar dan uiteindelijk niet betaald, dan kunt u geen verzoek om teruggaaf van de niet betaalde btw meer doen. De voorwaarden van de betalingsregeling bepalen of sprake is van een lening.
De btw kan ook niet worden teruggevraagd indien een ander dan de schuldenaar de schuld voldoet of sprake is van verrekening van onderlinge vorderingen.
De keerzijde van de teruggaaf aan u is dat uw afnemer de Belastingdienst op de stoep krijgt. Hij moet de teveel in aftrek gebrachte btw terugbetalen. Hiermee is uw rekening niet voldaan maar deelt u wellicht wel uw smart. Uw afnemer zal mogelijk aanlopen tegen persoonlijke of bestuurdersaansprakelijkheid richting de Belastingdienst.
– Jan van Neerbos
