Werk u met zelfstandig professionals? Dan bestaat de mogelijkheid dat de Belastingdienst deze opdrachtrelatie ziet als een dienstbetrekking. In dat geval moet u loonheffingen afdragen over de vergoeding die u betaalt aan uw opdrachtnemer. Om er zeker van te zijn dat hiervan geen sprake is, vraagt u uw opdrachtnemer om zijn Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). De VAR biedt zowel u als uw opdrachtnemer een bepaalde zekerheid.
Als gevolg van de aanval van het kabinet op schijnzelfstandigheid gaat de VAR verdwijnen. Van schijnzelfstandigheid is sprake bij een zelfstandige ondernemer die formeel als zelfstandige opereert, maar materieel in dienstbetrekking werkzaam is. De VAR zou schijnzelfstandigheid te weinig bestrijden. Sommigen beweren zelfs dat de VAR schijnzelfstandigheid in de hand werkt.
Het was oorspronkelijk de bedoeling dat de VAR zou worden vervangen door de Beschikking Geen Loonheffingen (BGL) die via een webmodule kon worden verkregen. De BGL kreeg echter zo veel kritiek dat dit plan is vervallen. In plaats van de BGL is er een nieuw wetsvoorstel ingediend om te gaan werken met modelovereenkomsten.
Bij het gebruik van een modelovereenkomst, heeft u als opdrachtgever de zekerheid dat u geen loonheffingen hoeft in te houden. Uw opdrachtnemer is in dat geval niet verzekerd voor ziekte, werkloosheid of arbeidsongeschiktheid. De modelovereenkomst zegt overigens niets over de inkomstenbelasting en de btw-plicht van uw opdrachtnemer.
Bij het werken met modelovereenkomsten is het van belang dat de werkzaamheden conform de modelovereenkomst worden uitgevoerd. Zowel u als uw opdrachtnemer wordt verantwoordelijk voor de vraag of de feitelijke werkzaamheden overeenkomen met de gesloten overeenkomst. Als niet volgens de overeenkomsten wordt gewerkt en de arbeidsverhouding kwalificeert als een dienstbetrekking, kan de Belastingdienst de loonheffing alsnog bij u naheffen.
Het streven van Staatssecretaris Wiebes is om in oktober 2015 ongeveer 40 verschillende modelovereenkomsten op de website van de Belastingdienst te publiceren. De modelovereenkomsten zullen zowel specifiek als algemeen van aard zijn. Deze modelovereenkomsten zullen worden samengesteld in overleg met branche- en belangenorganisaties. Hoe de overeenkomsten er precies uit gaan zien is nog een verrassing.
Het staat u vrij om een van de modelovereenkomsten te kiezen. Maar de Belastingdienst gaat het dit keer wel leuker maken: u kunt afwijken van de modelovereenkomsten. In dat geval moet u deze aangepaste overeenkomst ter goedkeuring voorleggen aan de Belastingdienst om zekerheid te krijgen. Het beoordelen van een modelovereenkomst duurt naar verwachting gemiddeld zes weken. Ook deze goedgekeurde overeenkomsten zullen zo veel mogelijk door de Belastingdienst worden gepubliceerd zodat deze ook door anderen kunnen worden gebruikt. In de loop van de tijd zullen dus steeds meer modellen beschikbaar worden.
De verwachting is dat het wetsvoorstel wordt aangenomen en de wijzigingen per 1 januari 2016 in werking treden. Daarna moet voor alle 880.000 zelfstandig professionals in Nederland een aparte overeenkomst zijn opgesteld. Ik zie niet hoe 40 modelovereenkomsten voldoende zijn om elke relatie tussen opdrachtnemer en opdrachtgever te ondervangen. Is het nieuwe wetsvoorstel een schijnoplossing? De tijd zal het ons leren
– Jan van Neerbos
