Alto Adige, klein maar fijn
Alto Adige of Süd Tirol is één van de kleinste wijnbouwgebieden van Italië. Al generaties lang staat de streek garant voor unieke wijnen van hoge kwaliteit. Het is de oudste wijnproducerende regio van het Duitstalige gebied in Italië. Voorts is het bekend om haar prachtige natuur en machtige Dolomieten waar je het gehele jaar kunt vertoeven. Vandaag de dag zijn ongeveer 5300 ha met wijndruiven beplant. Van de totale wijnproductie heeft maar liefst 98% een DOC classificatie.
Historie
Archeologische opgravingen tonen het bestaan van de wijnbouw aan, lang voordat de Romeinen de Adige vallei hebben bezet. Veel verschillende volkeren hebben zich in de loop der tijd in de regio gevestigd. Het bewijs daarvan is de vondst van de mummie in het Ötztal, niet ver van Bolzano, in september 1991. Men vond de Iceman Ötzi, die tussen 3359 en 3105 voor Christus moet hebben geleefd.
Kwaliteit
Een unicum in de wijnwereld. Ofschoon Alto Adige krap 1% van de totale Italiaanse wijnproductie voor zijn rekening neemt, vallen haar wijnen regelmatig in de prijzen. Zij worden geroemd in de toonaangevende nationale en internationale wijngidsen. Men kan zich beroemen op verschillende types producenten van kleine onafhankelijk wijnbouwers tot grotere wijnbedrijven en wijncoöperaties. Waar vaak in andere gebieden de coöperaties een glansloos imago hebben is men in Alto Adige gefocust op kwaliteit. Een typische coöperatie heeft een paar honderd leden, die afzonderlijk een perceel verbouwen dat gemiddeld minder dan 1 ha groot is. Vijftien wijncoöperaties produceren bijna 70% van de wijn. De overige 30% wordt geproduceerd door wijnbedrijven en onafhankelijke wijnbouwers.
Klimaat en ligging
De regio heeft veel afwisseling in zowel klimaat als bodemgesteldheid, zelfs binnen de kleinste gebieden. De gehele regio is gezegend met meer dan 300 dagen zon per jaar. Er zijn flinke schommelingen tussen dag- en nachttemperatuur. De gemiddelde temperatuur is 18 graden Celcius tijdens het groeiseizoen. De met sneeuw bedekte Dolomieten , niet alleen geliefd bij winter- en zomersporters , beschermen de wijngaarden tegen koude winden en voorkomen zo schade aan de gewassen. De laagste wijngaarden liggen op 230 m hoogte en de hoogste op 1000 meter boven zeeniveau.
In de Adige vallei, de Oltreadige en de Bassa Atesina bestaat de grond uit een mengsel van harde bergsteen, rivierbezinksel en porfier. In de omgeving van Bolzano komt daar nog gletsjerpuin en vulkanisch gesteente bij. In de Isarco vallei en de Val Venosta hebben we voornamelijk met leisteen te maken.
Witte druivensoorten
Meer dan 58% van de druivenvariëteiten zijn wit. Chardonnay voert de lijst aan, maar ook de Pinot Grigio en Pinoit Bianco winnen terrein en de Sauvignon Blanc groeit in populariteit. De aromatische, kruidige Gewürztraminer- dat zijn naam dankt aan het plaatsje Tramin- neemt een speciale plaats in. De Sylvaner, Müller Thurgau, Kerner, Veltliner en Riesling groeien hoofdzakelijk in de koelere gebieden. De Moscato Giallo completeert de rij.
Rode druivensoorten
De inheemse schiava voert met 20% van de totale beplanting, die 42 % van het volume beslaat, de lijst met blauwe variëteiten aan. Ook de fluwelige Lagrein, eveneens een inheemse soort, wordt veel gebruikt. Daarnaast zijn de nobele druivensoorten zoals de Cabernet Sauvignon, Merlot, en Pinot Noir in ruime mate in de Alto Adige aangeplant. Zeldzamer zijn de Malvasia en de Moscato Rosa.
De wijnen die uit deze druiven voortkomen zijn stuk voor stuk authentiek en onderscheidend van aard, waarin het karakter van deze schitterende regio tot uitdrukking komt.
Conclusie
Alto Adige staat vandaag de dag bij wijndrinkers en wijnprofessionals bekend als bron van elegante en aromatische witte wijnen. Zij zijn producten van de zuidelijke zon in combinatie met de koelte van de Alpen. Rode wijnen zijn geliefd vanwege hun sappige fruit en fluweelzachte tannines.
Verkrijgbaarheid
Niet iedere wijnspeciaalzaak of wijnwinkel en supermarkt heeft de fraaie wijnen van Alto Adige in het assortiment. In de regio Rijnmond zijn er verschillenden te vinden. Bij Henri Bloem in Rotterdam Centrum zijn 6 witte wijnen van Cantina Terlano verkrijgbaar: o.a. de Pinot Bianco Riserva Vorberg 2012, de Sauvignon Blanc Quarz uit 2012. Er is ook een Rode Lagrein van dit fraaie huis in Alto Adige. Voorts is er van het domein Tiefenbrunner een Gewürztraminer uit 2013
Bij Wijnhandel DE CAVE in het oudste woonhuis van Hillegersberg aan de Kerkstraat zijn er verschillenden te vinden. O.a. een Rode Lagrein en Vernatsch. Die zijn o.a. van de Coöperatie uit Girlan. Dat is een schilderachtig dorpje in de buurt van Bolzano en behoort tot de betere producenten van de streek. Bijna 200 druiventelers leveren hier autochtone druiven aan van topkwaliteit. Wijnmaker Gerhard Kofler houdt nauwgezet contact met alle telers. Twee wijnen springen er uit. De 448 s.l.m. Bianco. Dat is een blend van Pinot Bianco, Chardonnay en Sauvignon. De Rosso ook 448 s.l.m. is genmaakt van de lokale druiven Pinot Noir, Lagrein en Vernatsch ( Sciava) Beide lichte wijnen die het uitstekend doen als aperatief of bij niet al te stevige maaltijden. Denk aan pasta met wat vis of spek en kaas. S.l.m. staat voor Sul Livello del Mare, oftewel deze wijn is afkomstig van wijngaarden op 448 m. boven zeeniveau.
