Heel veel ondernemers hebben het op dit moment slecht naar hun zin. Aan de ene kant kunnen ze niet doen wat zij gewend zijn te doen en aan de andere kant moeten zij allerlei bijzondere dingen ondernemen om ‘gaande en staande’ te blijven. Door de stress en de onzekere omstandigheden kunnen ondernemersbesluiten in kwaliteit afnemen. Immers, door de aanhoudende uitzonderlijke omstandigheden is het niet bepaald een tijd om in alle rust en sereniteit alles goed te overdenken om zodoende ‘in business’ te blijven.
Waarom is rust in besluitvorming zo belangrijk?
In het oude Griekenland kende men de leer van de ‘Stoa’. ‘De stoïcijnen zagen negotium -zakendoen- als ontkenning van otium -rust, stilte en bezinning- hetgeen aangeeft dat beide eigenlijk niet samen gaan. Toch proberen veel ondernemers op dit moment, gegeven de omstandigheden, snel en -in hun ogen- rationeel te beslissen. Wat is de kwaliteit van deze besluiten? Voor de oude Grieken waren rust en bezinning de uitgangspunten van werken en handelen. Hoe zit dit bij u? Is momenteel niet vaak de omgekeerde weg -noodzakelijkerwijs- in zwang? Snel besluiten op hoop van zegen. Is er nog genoeg (zelf)reflectie? Naast de gezondheidscrisis is er een andere crisis aan de gang. De ontkenning dat het eigenlijk allemaal veel slechter gaat met het bedrijfsleven dan door deze en genen wordt aangenomen. De ontkenningsfase? Al die ad-hoc besluiten, het onderdrukken van de alertheid vanwege -door uitstel van belastingbetaling, opschorting van aflossingen en de ruime steunpakketten van de overheid- de gedachte dat het qua liquiditeitstekort best wel te doen is. Worden we straks wakker met een kater? Rustig nadenken over de postcorona periode is niet alleen zinvol maar ook strikt noodzakelijk. Rust is niet het sluitstuk van een stressvolle periode, maar het is het begin van alles. Bezinning en introspectie is van groot belang wanneer u zich wil voorbereiden op hetgeen gaat komen. Voordat de storm van ‘het nieuwe normaal’ losbarst dient de ondernemer zich in te stellen op de nieuwe economische orde.
Wat kan de winst zijn van deze crisisperiode?
Het gaat vooral om communiceren, verantwoordelijkheid en transparantie. Een belangrijk uitgangspunt hierbij is consolidatie. Geen te sterke wissel trekken op de toekomst en leren van het verleden. Heel veel bedrijven hebben door de crisis averij opgelopen. Daar praten ondernemers niet graag over. Toch is het belangrijk, ook in deze dingen, transparant te zijn. De strategie van ‘underpromise en overdeliver’ is raadzaam. Voorzichtig manoeuvreren zonder angstig te zijn. Dat vraagt om leiderschap. Augustinus, de theoloog en filosoof uit de vierde eeuw, zei “Een groot leider is transparant”. Bent u dat? Openheid en eerlijkheid werkt heilzaam voor uzelf en uw omgeving. Een omgeving waar fouten gemaakt mogen worden, waar medewerkers het gevoel hebben gewaardeerd te worden. Betrek dus uw medewerkers in uw plannen tijdens en na de crisis. Geef perspectief. Neem hen serieus, luister naar elkaar en gaat niet mee in het permanent streven naar meer en beter. Alleen mensen die in vrijheid, ongebondenheid en onafhankelijk hun werk kunnen doen presteren optimaal. De nieuwe economische orde vraagt om verbreding. Begrippen als veiligheid, duurzaamheid, leren en ontwikkelen zijn het stevige fundament van een organisatie die streeft naar consolidatie. Een droom, een ideaal of een niet te realiseren wens? Ik denk het niet. Deze crisis heeft ons óók op dit terrein veel te zeggen. Het was onbewust hollen en vervolgens abrupt stilstaan. Het moet naar bewust ondernemen en gezamenlijke vooruitgang.
